دکتر شروین وکیلی عزیز امروز نقد خودشان را بر کتاب انسان خردمند : تاریخ مختصر بشر نوشتهی آقای یووال نوح هراری (عبری: יובל נח הררי و انگلیسی: sapiens ) (فارسی – انگلیسی) به صورت فیلم (ویدیو) و فایل صوتی منتشر کردند و با توجه به گفتگویی که چند روز گذشته با دکتر شروین وکیلی عزیز داشتم و در آن پیشنهاد نقد این کتاب را مطرح کرده بودم و ایشان هم گفتند که چند وقتی است که در فکر این کار هستند و در گذشته هم تعدادی از دوستانشان خواستهاند این نقد انجام شود.
وقتی در جریان نقد این کتاب قرار گرفتم و چشمانتظار بود تا با انتشار این نقد؛ ویدیو و صوت آن را در وبسایت خودم منتشر کنم و امروز همزمان با منتشر شدن آن این مطلب را مینویسم.
به روزرسانی: فایل جدید صوتی نشست دکتر شروین وکیلی و هادی صمدی در انجمن «رفقای نقد» کتابهای آقای یووال نوح هراری به نامهای «انسان خداگونه» و «خردمند» نیز افزوده شد.
لازم به توضیح است که کارنامه دانشگاهی و تحصیلاتی دکتر شروین وکیلی به شرح زیر است:
- کارشناسی زیست شناسی جانوری، دانشکدهی علوم دانشگاه تهران، ۱۳۷۵.
- کارشناسی ارشد زیست شناسی جانوری (گرایش فیزیولوژی اعصاب)، دانشکدهی علوم دانشگاه تهران، ۱۳۷۵-۱۳۷۸.
- کارشناسی ارشد جامعهشناسی، دانشکدهی علوم اجتماعی دانشگاه تهران، ۱۳۷۹-۱۳۸۱.
- دکترای جامعه شناسی، دانشکدهی علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۸۱-۱۳۸۵.
دانلود رزومهکاری آقای شروین وکیلی
فیلم کامل نقد کتاب انسان خردمند
در ویدیو زیر میتوانید فیلم کامل این نقد را مشاهده کنید:برای دیدن ویدیوهای بیشتر به تلوزیون زمان مراجعه کنید
برای مشاهده همه مطالب درباره شروین وکیلی اینجا را کلیک کنید
دانلود مستقیم این ویدیو :
اگر علاقمند هستید میتوانید برای دانلود این ویدیو به صورت مستقیم از لینکهای زیر استفاده کنید. روی هریک راستکلیک کرده و آن را روی سیستم خود Save کنید.فایل صوتی کامل نقد کتاب انسان خردمند
در لینک زیر هم میتوانید فایل صوتی ویدیو بالا را به صورت رایگان دانلود کرده یا بشنوید:دانلود فایل صوتی (MP3) نقد کتاب انسان خردمند
خلاصه محتوای نقد وارد شده در فیلم بالا
دکتر شروین وکیلی، آقای هراری را با سواد دانسته و نویسندهای رند و زیرک و زبردست معرفی میکند که توانسته چنین کتابی را منتشر کند. اما به هر حال نقدی بر کتاب ایشان دارد. البته در بالا بیان شد که دکتر شروین وکیلی خودشان نویسنده کتاب فرشگت انسان هستند. در ادامه و انتهای متن میتوانید این فایل PDF این کتاب را به رایگان دانلود کنید.
کتاب انسان خردمند
در ابتدا و سال ۲۰۱۲ به زبان عبری منتشر و دو سال بعد به زبان انگلیسی ترجمه شد و نسخهای که در دستِ بررسی است ترجمه کتاب انگلیسی به فارسی است. (کتاب در حال بررسی ترجمه نیک گرگین و نشر نو میباشد – در ویکی پدیا). کتاب یک کتاب میانرشتهای است (و میان رشتهای بودن از نقاط قوت آن میباشد). اما به عنوان یک متن علمی، اختلالهایی دارد که باید به آن پرداخته شود.
یووال نوح هراری
مورخی اسرائیلی است و اولین کتاب جدیاش همین کتاب است. او دکترایش را در آکسفورد اخذ کرده. کتابها و سخنرانیهای خواندنی دارد که پیشنهاد میکنم بشنوید. هرچند شخصیت غیرعادی هم دارد و وابستگی به فکر دولت اسرائیل دارد و هیچ نامی از ایران در تاریخ جهان وجود دارد. (من معتقدم که یهودیان یکی از اقوام ایرانی هستند هرچند ما به طور ویژه به صهیونسیم و تفکر سیاسی آن نقد داریم).
آقای هراری همجنسگراست و با یک مرد دیگر ازدواج کرده و لابلای سخنرانیهایش هم به آن اشاره میکند و به همین دلیل کمی باید حساس باشیم دربارهی نظراتش که پیرامون جنسیت مطرح میکند. همچنین گیاهخوار است و دربارهی خوردن گوشت حیوانات هم نظرات مخالفی دارد که عموما رمانتیک است تا علمی. به لحاظ دینی هم پیرو یهود نیست و پیرو یکی از شاخههای بودایی است و مهمترین نکتهای که دارند این است که «من» و سوژه انسانی را نفی میکنند.
اما خود کتاب:
یک نقد دیگر هم به آن وارد کردهاند و اینکه «هرآنچه علم بدیهی میداند و او بیان کرده درست است اما هرآنچه هراری از خودش گفته است؛ غلط است» شروین میگوید من موافق این نظر هستم. کتاب یک کتاب میانرشتهای که شروین هم موافق این نوع نگاه میانرشتهای است اما میگوید که هراری نتوانسته شروط میانرشتهای بودن را رعایت کند.
چون مسلط نیست اگر بخواهیم نقدی جدی بر آن وارد کنیم خیلی از مطالب آن ریزش خواهد کرد (به ویژه بخشهای جانورشناسیهایش). البته شروین معتقد است که در بخشهایی ناآگاهی و کمسوادی هراری باعث این کار شده و در جاهایی هم سوگیری داشته و با قصد این کار انجام شده است.
نقد مهم دیگر این است که یک او یک نگاه عجیب و بحثبرانگیز دربارهی سیرتاریخ بیان میکند (مگر میشود تاریخ جهان را بیان کرد و دربارهی ایران صحبت نکرد؟ بسیاری از تحولاتی که او بیان کرده در داخل ایرانی رخ داده که قدیمیترین تمدن جهان است اما هیچ اشاره درستی به ایران نشده است) به نظر میرسد که هراری به جای بحث علمی، یک روایت خاص دارد که قصهای است که تخیلی و در کلیت غلط است.
برای مثال کشاورزی و آنچه دربارهی خط و پول بیان میکند بدون تاریخ و پشتوانهی متصل به ایران آن به هیچ عنوان هم اشاره نمیکند (گویی یک قصد آگاهانه بر ننوشتن آن وجود دارد). اولین باری که کتاب انسان خردمند نوشته شده به خط عبری است که ریشه در ایران زمین دارد و نادیده گرفتن نام ایران به مبهمگویی کشیده شده است!
دکتر شروین وکیلی در ادامه هم نظرات و دیدگاههای هراری را دربارهی دین به نقد کشیده و دربارهی زرتشت ، یهود و مسیحیت و بوداییها به تفصیل توضیحاتی را ارائه کرده بسیار از نوشتههای هراری دربارهی دین را غلط میشمارد. به همین شکل دربارهی امپراطوری هم جدای تعریف، به مصداقهای نادرست آن اشاره میکند. (اشاره به دولتشهر، پادشاهی و امپراطوری). و شروین عزیز به وطر مثال روی مسئلهی هند و مزایا و مضرات استعمارگران از چند جهت پرداخته است.
در بخشهای پایانی هم کتاب را بسیار جذاب و خواندنی دانسته و خواندن آن را برای همه توصیه میکند و از سویی این نوع کتابها را از نوع علوم برای همه برشمرده است و البته در مورد خطاهای بسیاری که در کتاب دارد نمیتوان به آسانی گذشت (برای نمونه بحث تاریخی که در مورد آمار و زادگاه علم آمار داشته را هم رد میکند)
و همچنین درباره آینده و کتاب دیگر هراری میگوید که یک نگاه علمی-تخیلی دارد و اینکه انساننامیرا خواهد شد یا نه؟ شروین حیاتجاویدان را ناممکن اما پیوند عمیق بدن میمونی مثل انسان با تکنولوژی را ممکن میداند.
تلاش کردم به صورت خلاصه اشاره کنم،
برای فهم دقیق پیشنهاد میکنم فیلم بالا را کامل ببینید
فایل صوتی جدید
به روزرسانی: در ادامه میتوانید فایل صوتی انجمن «رفقای نقد» که به نقد سینما و کتاب میپردازند را بشنوید.
در این فایل صوتی دکتر شروین وکیلی و هادی صمدی به نقد کتابهای یووال نوح هراری (و در اینجا کتاب «انسان خداگونه» و «خردمند») پرداختهاند که در ادامه قابل شنیدن و دریافت (دانلود) است.
. .فایل PDF رایگان ۳۰ صفحه اول کتاب انسان خردمند
در لینک زیر هم میتوانید فایل PDF سی صفحه نخست کتاب را که توسط نشر نو منتشر شده است را دانلود کرده و مطالعه کنید:دانلود فایل PDF کتاب انسان خردمند
فایل PDF – فرگشت انسان – شروین وکیلی
دکتر شروین وکیلی حدود ده سال قبلتر از منتشر شدن کتاب انسان خردمند کتاب را با عنوان فرگشت انسان منتشر کرده بودند که به رشد و تکامل گونه انسان (هومو ساپینس) پرداخته است که در فیلم بالا هم اشارههایی به آن میشود. شما میتوانید در لینک زیر این کتاب را به صورت رایگان دانل ود و مطالعه کرده و با کتاب انسان خردمند مقایسه کنید:
دانلود فایل PDF کتاب فرگشت انسان – شروین وکیلی
فیلم کامل تکامل انسان خردمند
دکتر شروین وکیلی همانطوری که خدمت دوستان بیان کردم، زیستشناس و جانورشناس است. علاوه بر کتاب فرگشت انسان که در بالا امکان دانلود آن را دارید، میتوانید فیلم کارگاه سه ساعته ایشان را در لینک زیر با عنوان «تکامل انسان خردمند» که از شامپانزههای روی درخت تا پیادهروی اولین گونههای انسانی خردمند در کویر آفریقا و خروج آنها از قاره سیاه و نحوه توزیع آنها (یعنی ما) را در کره خاکی ببینید. برای مشاهده این فیلم کلیک کنید:
برای مشاهده فیلم کامل تکامل انسان خردمند کلیک کنید
درباره کتابهای دکتر شروین وکیلی
دکتر شروین وکیلی هشتاد جلد از کتابهای خودشان را به صورت رایگان به مناسبت نوروز به دوستان و مخاطبانشان هدیه کردند. در ویدیو زیر شروین عزیز چرایی این کارشان را بیان کرده و هدفی که از آن دنبال میکنند را بیان میکنند:
. .اگر ویدیو بالا را مشاهده کردید و علاقمند بودید که توضیحات مختصر دکتر شروین وکیلی را دربارهی هر کدام از کتابهایشان که به صورت ویدیوهای کوتاه منتشر شده است را ببنید، پیشنهاد میکنم به کانال آپارات شروین وکیلی (+) مراجعه کنید.
سایت شروین وکیلی و یووال نوح هراری
سوشیانس وبسایت شروین وکیلی (و کانال تلگرام)
وبسایت رسمی یووال نوح هراری کلیک کنید .مطالب مرتبط دیگر
همچنین این ویدیو را من در کانال آپارات خودم و در این آدرس بارگزاری کردهام. اگر به دیدن ویدیوها و فیلمهای آموزشی بیشتر علاقمند هستید میتوانید در بخش ویژهی سایت آنها را مشاهده کنید. من در حال گلچین کردن ویدیوها و فیلمهای آموزشی و متنوعی در سایتم هستم که احتمالا برای شما هم بتواند جالب باشد.
.مشاهده فیلمهای آموزش بیشتر در:
.همچنین اگر علاقمند هستید میتوانید از کتابخانه زمان به عنوان آرشیوی از کتابهای مربوط به مدیریت زمان و مقالههای گوناگون استفاده کنید. برای دیدن آنها میتوانید روی لینک و یا عکسِ زیر کلیک کنید:
.
.
.
آدرس و لینک کوتاه این مطلب:
سلام آقای سلیمانی ممنون بابت این محتوای ارزشمند؛نظر شخصی بنده این است که ایشان کارشناسانه نقد کردند.من سواد زیادی در این زمینه ندارم اما به نظرم این صحبتی که بر سر نقد ایشان دارید را اگر دانشی دارید بیان کنید! اما زمانی که صرفاً با همان کتابی که خواندید نقد ایشان را رد می کنید بایستی کمی احساس تأسف کرد!
پ.ن:پاینده باشید.
من دوبار نقد جناب وکیلی به کتاب انسان خردمند رو گوش کردم یکبار قبل از خواندن کتاب و یکبار بعد از خواندن کتاب، اما صادقانه عرض کنم آنچه شروین وکیلی گفت اصلا ربطی به نوشته های هراری نداشت، مخصوصا در ارتباط با نقش استعمار در هند و راه انداختن راه آهن و بازی کریکت و خوراکیهای جدید انگلیسی در هند که دقت کنیددقیق متوجه خواهید شد وکیلی اصلا کتاب هراری رو نخوانده، البته تاکید شوونیستی وکیلی بر ایران گرایی علی رغم تاکید هراری بر عظمت کوروش کبیر و نقد دولت اسرائیل که بارها در کتاب مورد اشاره قرار گرفته نه تنها نقطه قوت وکیلی نیست بلکه اوج استیسال ایشان رو میرسونه، کافیست کتاب هراری را بخوانید تا متوجه بشید نقد وکیلی هیچ ارتباطی با کتاب هراری ندارد
نقد دکتر وکیلی نه تنها علمی نیست بلکه فاقد اصول اولیه یک مبحث انتقادی است . بسیار جالب است یک نویسنده دارای ۸۵ کتاب یک جمله درست نمی تواند بیان کند در هر پنج کلمه مثلا را تکرار دارد و با واژه ایران سعی دارد که مخاطب رابا خود همراه کند . به نظر این جانب کتاب با کسب نو نویسندگی و نگاه کلی به موضوع بشر توانسته با اقشار مختلف اعم از علمی، ژورنالی، عمومی ارتباط برقرار کند و قطعا هر خواننده ای با الگویی که حراری در متن اورده یعنی موافق و مخالف در کنار هم و بعضا بیان دیدگاه خودش با اما و … شما را به نتیجه گیری خودتان واگذار می کند و این است هنر نویسنده که به شما اجازه می دهید و یا از شما می خواهد نتیجه گیری کنید . نویسنده در هر سه کتاب فوق العاده عمل کرده و استقبال از کتاب موید این موضوع است
با سلام
بنده هم هر دو کتاب هراری رو خواندم.نگاه جسورانه ایشون در مورد رد معانی ساخته ذهن بشر بسیار قابل تحسینه.از قضا کل بحث کتاب راه رها شدن از این معانی وطن پرستی رو نمایان میکنه.بقولی بما یادآوری میکنه که واژه ها ساخت دست ما هستن و لذا هر گونه تعصب به این موضوع شاید کوته فکری و کوته نظری است.چطور ممکنه کسی که حتی واژه خدا رو ساخته و پرداخته ذهک بشر میدونه بیاد در خصوص کلمه ایران وسواس به خرج بده
این نقد وارده آقای دکتر وکیلی دور از انصاف و توجه به اصل مفهوم بیان شده هراری میتونه باشه.نگاه هراری بسیار بالاتر از این حرفاست که درگیر این مسایل قومیتی و ملیتی بشه.ضمن اینکه با چه استدلالی همجنس گرا بودن و اسراییلی بودن و نرمال نبودن ایشون میشه ملاک ضعف ایشون.عجیبه که اقای دکتر هنوز درگیر معانی هستن.نقد ایشان به نظر بیشتر غرض ورزی و یا شاید حسادت ناخوآگاه درون خودشون باشه که ممکنه ازش بیخبر هستن.
👌👌👌👌به به واقعا حرف شما درست هست اینکه همجنسگرا بودن را ضعف فرد میدانید من را متقاعد میکند برای حرف های شماارزشی قائل نباشم
اقا سلام
اقای حراری در کتاب هاشان به اصطلاح الگوریتم بسیار اشاره می کنند. این کلمه تاثیرات متفاوتی بر خواننده کتاب می گذارد. بعضی کمی منفعل شدند و بعضی حتی از روند زندگی خود ناامید شده اند.
اقا اگر امکان دارد نظر خود را بفرمایید.
ممنون
درود و سپاس بسیار عالی بود.
انسان خردمند داره داستانی رو روایت میکنه که با توجه به وسعت مطلب در رشته های گوناگون ،انتقاداتی در جزییات بهش وارده.اما روح حاکم بر کتاب،کمرنگ کردن مرزها،ایدولوژی ها و پر رنگ کردن انسان بر روی زمین هست.اسم کتاب هم تاریخ مختصر انسان خردمند هست.در نقد کتاب از آقای دکتر جهت گیری غیر علمی دیده میشه
متاسفانه همین یک نکته که جناب وکیلی اینقدر تاکید بر آوردن نام ایران در حرف های یووال نوح هراری دارند، کافیست تا نقد ایشان برایم ارزشمند نباشد. چون دارای جهت گیری است.
کتاب انسان خردمند یک کتاب جهان شمول است و ربطی به آوردن و نیاوردن اسم کشورها ندارد.
ضمن اینکه من در سخنرانی تد ایشان دیدم که در مثالهایش از کشورها نام ایران را هم آورده بود. هرچند به نظرم موضوع با اهمیتی نیست و متاسفم که ایشان به چنین مساله بی اهمیتی اینقدر تاکید دارند.
مائده جان من هم با تو موافقم که در یک نگاه کلی، جزئیات نباید بسیار جدی سایه بیاندازند. اما موضوع را به همین سادگی دستهبندی نکن.
شروین آدمِ کمسوادی نیست که به راحتی از صحبتهایش رد شویم. شاید وقتی میگویند آموزش جایی است که ما دوست ندارم و درد میکشیم رخ میدهد، همینجا باشد که پارادایم ذهنیِ تو دارد بهم میریزد. من نمیخواهم رد یا اثباتی داشته باشم، اما میخواهم بگویم که بیا به این پرسش دقت ویژهای داشته باشیم: کشوری همانند ایران -که منو تو با افتخار ایرانی هستیم- در تاریخ تمدن بشریت نقشِ بسیار موثری داشته و اولینهای بسیاری را به نام خودش رقم زده، چرا یک تاریخپژوه باید این نام را در کتاب تاریخ بشر حذف کند؟ چرا از آوردن نام ایران امتناع کرده است؟
شاید بهتر باشد به جای شروین؛ کمی به هراری شک کنیم.
پ.ن: به نظر تو میشود تاریخ صنعت را نوشت و نامی از کشور انگلستان نیاورد؟
👌👌👌👌
به نظر منم اینکه آقای وکیلی مسئله همجنس گرایی و دیگر خصوصیات نویسنده رو توی نقد عنوان میکنن بدون اینکه بخوان ذکر کنن که فلان مورد کتاب بخاطر این ویژگی نویسنده از مسیر خارج شده کار درستی نیست. ولی اینکه نویسنده کتاب هم تمدن ایران رو آگاهانه نادیده گرفته هم باید نقد بیشتری بشه راجع به علت هاش.
واقعا قابل تاسف است که یک استاد بنام شروین وکیلی مسله همجنسگرأی را در نقد خود به میان آورده. آیا واقعأ معتقد است که این مساله تأثیری در مفهوم پیام حریر داشته یا اینکه اینکه چون مشتری داخلی دارد این نقد نوشته شده است.
من فکر میکنم بهتر است ما به جای تاسف خوردن، ناراحت شدن و یا کنار گذاشتن به این مسئله فکر کنیم که چرا یک استاد دانشگاه و نویسنده بیش از ۸۵ جلد کتاب و یک پژوهشگر تاریخ، جامعه شناسی و فلسفه و… چنین رویکردی دارد؟ او به چه میاندیشید؟ چرا این موضوع را اینگونه بیان میکند؟ چه هدفی را پشتِ حرفهای خودش دارد؟ نادیده انگاشتن همجنسگرایی هراری دارای چه تبعاتی (از نظر او) دارد؟
شناخت پیشفرضها و مدلِ ذهنی او و زیرساختِ فکری ایشان که باعث چنین بیان و دیدگاهی میشود، بهتر میتواند به ما در فهمِ حرفهایش کمک کند. هرچند ما موافق دیدگاه او نباشیم.
من به جای شما بودم، مستقیم به شناسهی تلگرامِ او پیامی ارسال میکردم و از خودش در اینباره سوال میکردم (ایشان به همهی پیامهای تلگرامی پاسخ میدهند)
این هم شناسهی او:
http://telegram.me/sherwinVakili
خوشحال میشوم وقتی پاسخی از او گرفتی، برای ما هم بنویسی.
با درود. سوال من اینست چگونه یک نویسنده صرف نظر از گرایش سیاسی و اعتقادی یا بیولوژیکی با نوشتن اولین کتاب جهان را تحت تاثیر قرار می دهد و نویسنده دیگری بیش از ۸۵ جلد کتاب منتشر می کند ولی در میان مخاطبان همزبان خود هم کمتر شناخته شده است؟ با سپاس
سوال کاملا بجایی است. من نباید جواب بدهم، اما فکر میکنم تاثیر رسانههای پرپول خیلی ربطی به درونمایهی کتاب ندارد.
ضمن اینکه باید از کسانی که میتوانند سوالاتی در مورد جریانهای فکری غالب مطرح کنند هم قدردانی کنیم. فعلا که منتظرم نقدها و دیدگاههای متنوع و مختلفی را ببینم و بخوانم. داوری همچنان دشوار است.
خود مسئله تکامل یا به تعبیر شما فرگشت یک فرضیه است که هیچ وقت مورد قبول عام قرار نگرفت، و می توان آن را بیشتر یک ایدئولوژی دانست تا علم، بنابر این خشت کج را خود نویسنده گذاشته، حالا نادیده گرفتن یک تمدن بزرگ دیگه نور علی نور است.
این اراجیف رو از کجا در میاری میگی؟ تکامل به وسیله انتخاب طبیعی فرضیهست؟ عام کیه که بخواد قبول کنه؟ عام چه درک علمی داره آخه؟
تکامل یه تئوری علمی کامله که تقریبا همه بیولوژیستهای دنیا قبولش دارن. اینارو کمتر بگو آبرو خودت میره.
تکامل یک فرضیه نیست یک تئوری است. بشترین مخالفت ها با آن در کشور مذهبی آمریکا بوده است. اما همین را به شما بگویم که تئوری تکامل داروین در بیولوژی مانند نظریه نسبیت انشتین در فیزیک است بلکه بالاتر. یعنی هیچ شاخه علم بیولوژی (از حشره شناسی تا بیوتوکنولوژی و نانو تکنولوژی و طنتیک و بیولوژی مولکولی) که از پیشرفته ترین علوم در دنیای امروز هستند بدون تئوری تکامل قابل فهم نیست.
ولی به هر حال از دیدن فیلم خیلی خوشحال شدم زیرا دوستی را یعنی آقای دکتر وکیلی را پس از ۲۷ سال پیدا کردم.
دکتر عزیز بسیار خوشحالم که این پست به پیدا شدن یک دوست دیرینه کمک کرده است. ای کاش وبلاگتان را در قالب یک سایت و دامنهی شخصی، از نو آغاز کنید و زبان پارسی را در فضای مجازی غنیتر.
متن اشتباهات نگارشی و دستوری داره، با خوندنش از تماشای ویدیو منصرف شدم.
با سلام
بله متاسفانه دقت کافی در نوشتن نداشتم. من فیلم را همزمان میدیدم و گزارشی از محتوای آن ارائه میکردم. امیدوارم این کمکاری مرا به پای منتقد کتاب دکتر وکیلی ننویسید، شما میتوانید بدون توجه به خلاصه و چکیدهای که من آماده کرده ام؛ فیلم را ببینید و از محتوای آن استفاده کنید.
تلاش میکنم در فرصتی مناسب، نوشتهی خودم را ویرایش کنم.
هراری قائل به داروینیزمه و اونو نه فقط به عنوان یک مسئله زیست شناختی بلکه به عنوان یک پارادایم فکری پذیرفته و بسیاری از نظریاتش مثل نگاهش به انسان و مسائل اخلاقی که در مصاحبه هاش مطرح کرده، مشتق از اونه. دکتر وکیلی اشاره جالبی به گرایشات سوسیالیستی هراری کردن اما چیزی که من از کتابای هراری فهمیدم (انسان خداگونه) اینه که داروینیزم رو فراتر از سوسیالیزم مینشونه و وقتی که صحبت از ایدئولوژی ها میکنه همه رو در نسبت با داروینیزم میسنجه. با وجود این مسائل، آقای وکیلی اعتقاد داره که نوشته های هراری مبنای نظری مبهمی داره و از این جهت در مقام نقد مبانی نظری کتاب بر نمیاد و بحث رو میبره به سمت عدم دقت دانش تاریخی هراری و موضوعات جزیره ای رو انتخاب میکنه و مورد نقد قرار میده.
.
دکتر وکیلی در جایی اشاره میکنه که هراری اعتقادی به “من” نداره که به نظرم این بحث میتونست دریچه ای برای ورود به ذهن هراری و دیدن دنیا از چشم اون باشه. اینکه هراری احساسات و آگاهی رو خِرخِر نورون های مغز انسان میدونه، قائل به نفس و روح نیست و به کنش الگوریتم های ژنتیکی اصالت میده آیا این مسئله حکایت از مبانی نظری هراری نمیکنه؟ آیا بررسی تاریخ موجودی با این ویژگی ها که اسمش انسان خردمنده نوعی قضاوت ویژه در مورد تاریخ رو به ارمغان نمیاره؟ اما متاسفانه ایشون این بحث رو نیمه کاره رها میکنه و باز برمیگرده به ایراد گرفتن از مباحث جزیره ای مثل تاریخچه استفاده از آمار، پیدایش خط و … که اثر وارد بودن یا نبودن اون انتقادات در کلیت بحث بسیار ناچیزه. اینکه استفاده از آمار ابتدا در ایران موضوعیت داشته یا در نقطه ای دیگه از جغرافیا، چه سهمی در تضعیف پایه های نگاه هراری به انسان، هستی و تاریخ داره؟ آیا همین که کتاب در مورد عام گونه بشره کافی نیست تا از نکته سنجی ها و حساسیت های جغرافیایی قدری فاصله بگیریم و به مجموعه مباحث در کنار هم نگاه بندازیم؟
.
البته هراری درکتاب انسان خردمند زیاد نظرات فلسفیش رو مطرح نکره. در انسان خداگونه بیشتر و در ۲۱ درس برای قرن ۲۱ ، بیشتر از دوتای قبلی به طرح اندیشه های فلسفیش پرداخته. وقتی که کتاب های هراری رو میخوندم احساس میکردم با این سن کمش شاید زود بوده که در مورد این طیف از موضوعات نظر بده. مباحث آقای وکیلی در مورد کم توجهی نویسنده به مستندات تاریخی، به فرض من صحه گذاشت. در هر صورت بحث من، ذهن، حیات و آگاهی در حوزه فلسفه، روانشناسی و زیست شناسی و لیبرالیزم و بازار آزاد درحوزه سیاست و اقتصاد چیزی نیست که خیلی راحت بشه در موردش به جمع بندی دقیقی رسید اون هم با این دیدگاه تند و ساختارشکنانه درکتابی که به قول دکتر وکیلی بیشتر جنبه ترویج علم داره و با مخاطبانی عمومی.
.
به طور کلی از مباحثی که دکتر وکیلی مطرح کردن بسیار استفاده کردم. به قول بیل گیتس، هراری نویسنده ایه که با تمام مخالفتایی که با اندیشش داری ولی بازم دوس داری نظراتشو بخونی.
ایشون همون اول که گفت هراری همجنسگراست،هراری اسراییلیه ضد ایرانیه، به فرقه ای از بودایی باور داره، کار نقد خراب شده، شما نباید stereotype بکنید و ذهن افراد رو تحت تاثیر قرار بدید،
یا اینکه مدام گفته میشه ایشون انسان غیرنرمالی هست، کل نقد رو زیر سوال میبره چون ذهن ایشون راجع به نقد فقط بد کردن سوژه هست، به نظر میاد ایشون کتاب انگلیسی رو نخوندند و homodeus و ۲۱ lesson رو هم، چون بسیار متن جالب و قوی هست و کتاب هست نه یک مقاله آکادمیک، شما در کتاب ذوش تحقیق و متدولوژی رو قرار نیست بنویسید، اقای وکیلی متاسفانه نمیدونن که کتاب اصلا علم نیست مقاله علم هست اونم نه هر مقاله ای . به هر حال کتابهای ایشون یک جنبشی رو بوجود آورده و بسیار تاثیر گذاره اونطوری که در داووس، در دانشگاهای مختلف و کنفرانسهای مختلف بحث میشه، ایشون خداناباوره و خودش داخل خیلی از پادکستها و ویدیوها گفته،
بطور کلی از کلمات و جمله هایی که استفاده میکنند متاسفانه نقدشون رو زیر سوال میبره،
دقیقاً من هم میخواستم عین همین جملات شمارو تو همین قسمت نظرات بیارم که کار من رو راحت کردین. بنده هم با نظرات شما کاملاً موافقم و آوردن کلمات همجنسگرایی، ضدایرانی، و بودایی (به اشتباه)، ذهن خوانندهی این مطلب رو، خواسته یا ناخواسته، به جهات منفی سوق میدهد.
چقد خوب نوشتن. مشخصه که یه ادم اکادمیک هستین. محقق هستین شما؟
متاسفانه برخلاف تصورم نقد ضعیفی بود.
گویا فراموش کردند که اسکوپ مساله فراتر از مرزها هست.
قرار است تاریخ یک موجود بر روی زمین شرح داده شود.
افق دید ایشان برای این مساله بدین بزرگی بسیار کوچک است و
چون اگر افق دیدشان بزرگ بود . درگیر مسائلی چون نژاد و دین و مذهب و این کشور و اون کشور نمیشدند .
بعید میدانم کتاب انسان خردمند هم رو دقیق مطالعه کرده باشند.
متاسفانه تعصب ایشان به ایران باعث شده مساله بدین بزرگی را حقیر ببینن.
سجاد جان فرگشت هم ابتدا توسط داروین مطرح شد و نه هراری و شروین وکیلی. :)))))
شما هم مساله رو بومی و ملی نکنید. :))
سپاس از مهدی عزیز که وقت ارزشمندش را برای دیدن این نقد خرج کرد.
عزیز, راستش من پاسخگوی به نقد شما به شروین نیستم، صاحب نقد میتونه از خودش دفاع کنه و خوشبختانه در تلگرام آیدی مستقیم و فعالی داره که شما میتوانی از خودشان سوال بپرسی ( @SherwinVakili )
اما به نظرم نقد شروین ایرانپرستانه هم باشد، بیراه نیست. وقتی مورخی مثل هراری قصدِ بیانِ سیرتکاملی تمدن جهان را دارد، ندیدن تمدن عظیم و قدیمی و قدرتمندی مثل تمدن ایران باستان، یا ضعف علمی است یا ندیدن آگاهانه. و من فکر میکنم شروین روی این موضوع ایستاد چون این قصد را، آگاهانه دید. به گفته بسیاری، در تاریخنگاری عالم، محدود کردن تاریخ فکر و تمدن و انسان به جایی در اروپا ، همواره مورد نقد ساکنان تمدنهای دیگر بوده است.
درمورد فرگشت هم فکر میکنم خیلی باسرعت تایپ کردی و دقت لازم در بیان نظرت را من ندیدم. راستش را بخواهی، من یا شروین یا هیچکس دیگری ادعای «ساخت ایران بودن فرگشت» را نداشته، بحث مرور دوباره این ایده از نگاهی دیگر و یافتههای جدید است که توسط آدمهای مختلف انجام شده و شروین هم یکی از اینها. قطعا نه بومی است و نه تلاش برای بومیسازی شده 😉
به هر حال، از تو سپاس گذارم که وقت گذاشتی و موضوع را بررسی کردهای. صاحب فکرهای جذاب و نو و کتابهای بزرگ مورد توجه بسیاری قرار میگیرند و نقدها شروع میشود. به نظرم شروین شروع خوبی کرده و باید دید بزرگان وصاحبان فکر و قلم کی میتوانند و میخواهند به این مسئله ورود کنند، تا ما فرصت و شانس آشنایی و دیدن رویارویی نقادانه افکار را (به عنوان پدیدهای بسیار جذاب – به ویژه در این آب و خاک) داشته باشیم.
با درود سجاد عزیز. مباحث هراری عموما مربوط به قبل از تاریخ ملت ها و کشورهاست. هر چند اعتراف به موفقیت کتاب نویسنده ای (بقول دکتر وکیلی) اسرائیلی بودائی و همجنس گرا کار دشواری است.
Pingback: فیلم کامل (سه ساعت) کارگاه مدیریت دانایی و دانش دکتر شروین وکیلی + فایل صوتی و دانلود رایگان
Pingback: فیلم کامل کارگاه سیر تکامل انسان (فرگشت) - شروین وکیلی - جهش سیستمی در پیچیدگی مغز اندامها