رمزگشایی موفقیت پایدار: راهنمای جامع برای شکوفایی کسب و کارهای خانوادگی در ایران

به‌عنوان یک استراتژیست و مشاور کسب‌وکار که سال‌ها در کنار فعالان اقتصادی بوده‌ام دغدغه شکوفایی کسب و کارهای خانوادگی در ایران را دارم و همواره شاهد این واقعیت بوده‌ام که کسب‌وکارهای خانوادگی، نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان، نقشی حیاتی و بی‌بدیل در پیکره اقتصادی ایفا می‌کنند.
شاید باور نکنید، اما بیش از نیمی از کسب‌وکارها در اروپا، خاورمیانه، هند و آفریقا ریشه‌های خانوادگی دارند. حتی تا 90 درصد از کل شرکت‌ها در جهان، کسب‌وکارهایی خانوادگی هستند که از شرکت‌های کوچک و متوسط گرفته تا شرکت‌های بزرگی مانند فورد و مک‌دونالد را در بر می‌گیرند.
در اقتصادهایی مانند چین (حدود 85 درصد)، اروپا (بین 65 تا 80 درصد)، آلمان (90 درصد) و ایالات متحده آمریکا (حدود 95 درصد)، بخش اعظم کسب‌وکارها ماهیت خانوادگی دارند. این ارقام به‌وضوح نشان می‌دهند که کسب‌وکارهای خانوادگی، ستون فقرات اقتصاد جهانی هستند.

در ایران نیز اگرچه آمار رسمی دقیقی از سوی مراجع معتبر در زمینه کسب‌وکارهای خانوادگی منتشر نمی‌شود، اما روند رشد و شکل‌گیری این کسب‌وکارها کاملاً محسوس و قابل مشاهده است.
مطالعات نشان می‌دهد که 70 تا 90 درصد از کسب‌وکارهای ایرانی ماهیت خانوادگی دارند. این پدیده‌ای نیست که بتوان آن را نادیده گرفت؛ برعکس، باید به آن با دیدی عمیق‌تر نگریست و پتانسیل‌های بی‌شمار آن را شناسایی و شکوفا کرد.

تجربه بسیاری از کشورها حاکی از آن است که کارآفرینی و کسب‌وکارهای خانوادگی، موتور محرک توسعه و پیشرفت اقتصادی و از راه‌حل‌های مؤثر برای کاهش سطح بیکاری و اصلاح اجتماع به شمار می‌روند.
رهبران این کسب‌وکارها به‌عنوان کارآفرینانی شناخته می‌شوند که ثروت، توسعه تکنولوژی و اشتغال مولد را به ارمغان می‌آورند.
لذا از منظر استراتژیک، کسب‌وکارهای خانوادگی عنصری کلیدی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها بوده و تداوم عملکرد موفق آن‌ها تأثیرات مثبتی بر اقتصاد کشور خواهد داشت.

هدف من از نگارش این پست وبلاگی این است که شما را با عمیق‌ترین بینش‌ها و کاربردی‌ترین استراتژی‌ها برای افزایش ارزش و تضمین ماندگاری کسب‌وکار خانوادگی‌تان آشنا کنم.
این یک نقشه راه است که بر اساس مطالعات و تحقیقات برجسته جهانی، به‌ویژه گزارش‌های مکینزی و موسسه ارنست و یانگ، تدوین شده است.
با مطالعه دقیق این مطلب، خواهید آموخت که چگونه کسب‌وکارهای خانوادگی برتر، ارزش خود را در بلندمدت چندین برابر می‌کنند و چگونه شما نیز می‌توانید با اتخاذ ۴ طرز فکر سازنده و ۵ اقدام استراتژیک، به یکی از این کسب‌وکارهای پیشرو تبدیل شوید.

۱. کسب‌وکار خانوادگی چیست؟ تعاریف، ماهیت و مدل‌های بنیادین آن

پیش از ورود به جزئیات استراتژی‌ها، لازم است که درک مشترکی از “کسب‌وکار خانوادگی” داشته باشیم. در دنیای کسب‌وکار، تعاریف مختلفی برای این مفهوم ارائه شده است، اما به‌طور عمومی و در مفهوم عام، کسب‌وکاری که مالکیت آن تماماً در اختیار خانواده بوده و حداقل یکی از مالکان آن در کسب‌وکار مشغول به فعالیت باشد، یک کسب‌وکار خانوادگی محسوب می‌شود. این تعریف، هسته مرکزی را مشخص می‌کند: پیوند ناگسستنی بین خانواده، مالکیت و خود کسب‌وکار.

نگاهی به تعاریف خبرگان

خبرگان و محققان برجسته جهان نیز تعاریف مختلفی برای کسب‌وکار خانوادگی ارائه کرده‌اند که هر یک از زاویه‌ای خاص به این پدیده می‌نگرند:

• میلر و رایس (1967): اعضای یک خانواده یا یک فرد کافی است حق کنترل استراتژیک را دارا باشند و یا یکی از آن‌ها تاکتیک‌های اجرایی را انجام دهند. این تعریف بر کنترل و دخالت فعال خانواده تأکید دارد.
• بارنز و هرشون (1976): کنترل مالکیت توسط یک فرد واحد یا خانواده. اینجا مالکیت در کانون توجه قرار می‌گیرد.
• دیویس و تاگیوری (1982): دو یا چند عضو خانواده از طریق پیوندهای خویشاوندی و اعمال نقش‌های مدیریتی یا حقوق مالکیت، بر کسب‌وکار تأثیر می‌گذارند. این تعریف به تأثیرگذاری چندوجهی خانواده (مدیریت و مالکیت) اشاره دارد.
• دایر (1986): تأثیر خانواده بر تصمیمات تجاری. این تعریف بیشتر بر نفوذ خانواده در تصمیم‌گیری‌ها متمرکز است.
• استرن (1986): مالکیت بهره‌بردارو توسط اعضای یک یا دو خانواده.
• لنزبرگ و همکاران (1988): کنترل قانونی تجارت توسط اعضای خانواده.
• دانلی (1964): این کسب‌وکار با حداقل دو نسل از یک خانواده شناخته شده است و تأثیر متقابل بر سیستم شرکت و منافع و اهداف خانواده دارد. این تعریف بعد بین‌نسلی و تعامل اهداف خانواده و کسب‌وکار را برجسته می‌کند.
• چرچیل و هاتن (1987): انتظار واقعی جانشینی توسط یکی از اعضای خانواده. این تعریف اهمیت برنامه‌ریزی برای نسل آینده را نشان می‌دهد.
• لیچ و همکاران (1990): خانواده به طور مؤثر بیش از 50 درصد از سهام حق را کنترل کرده و بخش قابل توجهی از مدیریت ارشد شرکت از همان خانواده است. این تعریف ترکیبی از مالکیت کنترلی و مدیریت فعال خانواده را مد نظر قرار می‌دهد.

همانطور که می‌بینید، نقاط مشترک در تمامی این تعاریف، وجود مالکیت، مدیریت و نفوذ خانواده در ساختار و عملکرد کسب‌وکار است. این ماهیت یگانه، کسب‌وکارهای خانوادگی را از سایر انواع شرکت‌ها متمایز می‌کند.

مدل سه دایره‌ای کسب‌وکار خانوادگی: قلب تپنده سازمان شما

مشهورترین و معتبرترین مدلی که از کسب‌وکارهای خانوادگی ارائه شده، مدل سه دایره‌ای تایگوری و دیویس (1978) است. این مدل، سه مولفه مؤثر در کسب‌وکار خانوادگی را نشان می‌دهد که عبارتند از: خانواده، مالکیت و کسب‌وکار. این سه دایره، با گذر زمان و تحول نسل‌ها دستخوش تغییر می‌شوند و پویایی متفاوتی را در یک کسب‌وکار خانوادگی به ارمغان می‌آورند. موفقیت بلندمدت این کسب‌وکارها به نیازهای متقابل هر یک از این گروه‌ها بستگی دارد.

• دایره خانواده: شامل تمامی اعضای خانواده، چه آن‌هایی که در کسب‌وکار فعالیت دارند و چه آن‌هایی که ندارند. روابط، ارزش‌ها، انتظارات و فرهنگ خانواده در اینجا نقش کلیدی ایفا می‌کند.
• دایره مالکیت: به ساختار سهامداری و کسانی که مالک شرکت هستند، اشاره دارد. توزیع سهام، حقوق رأی و تصمیم‌گیری‌های مالی از این دایره نشأت می‌گیرد.
• دایره کسب‌وکار: شامل عملیات روزمره، استراتژی‌های تجاری، کارمندان، محصولات و خدمات شرکت است. هدف اصلی این دایره، سودآوری و رشد در بازار است.

همپوشانی این سه دایره، هفت گروه ذینفع را ایجاد می‌کند که هرکدام اهداف، دیدگاه‌ها و پویایی‌های خاص خود را دارند و باید به‌طور یکپارچه عمل کنند تا آینده سیستم کسب‌وکار خانوادگی تعیین شود. این گروه‌ها عبارتند از:

1. اعضای خانواده که در کسب‌وکار و مالکیت شرکت ندارند: این افراد بخش مهمی از خانواده هستند و می‌توانند بر تصمیمات خانواده تأثیرگذار باشند، حتی اگر مستقیماً درگیر کسب‌وکار نباشند.
2. صاحبان خانواده که در این کسب‌وکار شاغل نیستند: این گروه دارای سهم مالکیت هستند اما در عملیات روزمره شرکت نقشی ندارند. منافع مالی و بازگشت سرمایه برایشان اهمیت بالایی دارد.
3. صاحبان غیرخانوادگی که در این کسب‌وکار فعالیت ندارند: این‌ها سرمایه‌گذاران خارجی یا شرکای تجاری هستند که صرفاً از جنبه مالی به کسب‌وکار نگاه می‌کنند.
4. صاحبان غیرخانوادگی که در این کسب‌وکار فعالیت دارند: این گروه شامل مدیران یا کارشناسان کلیدی غیرخانوادگی است که سهامدار نیز هستند. آن‌ها هم به عملکرد کسب‌وکار و هم به بازده سرمایه‌شان اهمیت می‌دهند.
5. کارمندان غیرخانواده: این افراد ستون فقرات عملیات کسب‌وکار هستند و به دنبال شغل پایدار، رشد حرفه‌ای و پاداش مناسب می‌باشند. آن‌ها هیچ سهم مالکیتی ندارند و عضو خانواده هم نیستند.
6. اعضای خانواده که در کسب‌وکار فعالیت می‌کنند اما مالک نیستند: این‌ها نسل‌های جوان‌تر یا اعضای خانواده‌ای هستند که در شرکت کار می‌کنند اما هنوز سهامی ندارند. رشد شغلی و چشم‌انداز آینده در شرکت برایشان مهم است.
7. صاحبان خانواده که در این کسب‌وکار فعالیت دارند: این گروه، هسته مرکزی کسب‌وکار خانوادگی است؛ آن‌ها هم مالک هستند و هم مدیر و هم عضوی از خانواده. این گروه بیشترین تأثیر را بر تصمیم‌گیری‌ها و فرهنگ شرکت دارد و منافع آن‌ها اغلب با بقا و رشد بلندمدت شرکت گره خورده است.

درک این مدل و گروه‌های ذینفع آن، اولین گام برای مدیریت پیچیدگی‌ها و هم‌افزایی پتانسیل‌های کسب‌وکار خانوادگی شماست. به‌عنوان یک مشاور، تأکید می‌کنم که شناخت این تعاملات به شما کمک می‌کند تا تصمیماتی متعادل‌تر و پایدارتر اتخاذ کنید.

مدل سه دایره ای دیویس
این مدل را به شکل کاملی در آدرس زیر آموزش داده ایم که میتوانید بخوانید: نقشه راه دانشگاه کمبریج برای پایداری و رشد: درک کسب و کارهای خانوادگی با دو چارچوب جهانی پیشرو ( مدل دیویس)

۲. چرا کسب‌وکارهای خانوادگی متمایز و موفق هستند؟ مزایا و ویژگی‌ها

کسب‌وکارهای خانوادگی، به واسطه ساختار و ماهیت منحصر به فردشان، از مزایای بسیاری برخوردارند که آن‌ها را از رقبای غیرخانوادگی متمایز می‌کند. این مزایا، درصورت مدیریت صحیح، به عوامل کلیدی موفقیت و ماندگاری تبدیل می‌شوند:

نگرش بلندمدت و استراتژیک:

کسب‌وکارهای خانوادگی معمولاً به دلیل تعهد به برند خانوادگی و قابلیت حفظ اعتماد، نسبت به کسب‌وکارهای غیرخانوادگی دارای نگرشی بلندمدت‌تر در تصمیم‌گیری‌ها هستند.
این به معنای صبر در برابر بازده کوتاه‌مدت و سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی است که شاید سال‌ها طول بکشد تا به ثمر بنشینند، اما در نهایت ارزش پایدارتری ایجاد می‌کنند.

تعهد به کیفیت و اعتبار برند:

آن‌ها به دلیل مسئولیت‌پذیری در قبال نام خانوادگی خود، به ارائه محصول و خدمات باکیفیت بالا متعهد هستند.
این تعهد به ساخت برندی قوی و اعتمادساز در طول زمان منجر می‌شود که در بازارهای رقابتی امروز یک مزیت فوق‌العاده است.

نرخ بالای سرمایه‌گذاری مجدد:

شرکت‌های خانوادگی معمولاً نرخ سرمایه‌گذاری مجدد بالاتری نسبت به سایر شرکت‌ها دارند.
این امر ناشی از دیدگاه بلندمدت و تمایل به تقویت کسب‌وکار برای نسل‌های آینده است، نه صرفاً برداشت سود کوتاه‌مدت.

بوروکراسی کمتر و ارتباط مستقیم:

کسب‌وکارهای خانوادگی غالباً با مدیریتی صمیمی‌تر، بوروکراسی کمتری را فراهم می‌کنند.
این ارتباط مستقیم‌تر، نسل بعد را قادر می‌سازد تا از طریق آموزش عملی با کسب‌وکار آشنا شوند. این فرآیند انتقال دانش و تجربه، که غالباً غیررسمی اما بسیار مؤثر است، به تداوم و چابکی شرکت کمک می‌کند.

وفاداری و مسئولیت‌پذیری متقابل:

شرکت‌های خانوادگی فرصت‌های بیشتری را برای وفاداری، مسئولیت‌پذیری و مسئولیت متقابل در سازمان و بین کارکنان ارائه می‌دهند.
این فرهنگ حمایتی، محیط کاری مثبتی ایجاد می‌کند که به حفظ استعدادها و بهره‌وری بیشتر منجر می‌شود.

یکپارچگی و اخلاق‌مداری:

کسب‌وکارهای خانوادگی در ایجاد یکپارچگی سیستم و رفتار اخلاقی نسبت به سایر شرکت‌ها عملکرد بهتری داشته و ارتباطات طولانی‌مدت قوی‌تری در کسب‌وکار ایجاد می‌کنند.
این ارزش‌های اخلاقی، اساس یک فرهنگ سازمانی قوی و مورد احترام است.

واکنش سریع به تغییرات:

کسب‌وکارهای خانوادگی نسبت به تغییرات محیط پیرامون سریع‌تر واکنش نشان می‌دهند و در نتیجه در مقابل چالش‌ها و شرایط متفاوت اقتصادی از آسیب‌پذیری کمتری برخوردارند.
ساختار منعطف و فرآیندهای تصمیم‌گیری چابک‌تر در این کسب‌وکارها، به آن‌ها امکان می‌دهد تا با سرعت بیشتری به فرصت‌ها و تهدیدات واکنش نشان دهند.

۳. تاثیر جهانی و ماندگاری شگفت‌انگیز: چرا باید به کسب‌وکار خانوادگی خود افتخار کنید؟

همانطور که پیش‌تر اشاره کردم، کسب‌وکارهای خانوادگی نه تنها در ایران، بلکه در سطح بین‌الملل نیز به‌عنوان ستون فقرات اقتصاد جهانی عمل می‌کنند.
این یک شعار نیست، بلکه واقعیتی است که با آمار و ارقام مستند پشتیبانی می‌شود. بخش اعظمی از شرکت‌های بزرگ و بین‌المللی که نامشان را می‌شناسید، ریشه‌های خانوادگی دارند.
برای مثال، بیش از 60 درصد شرکت‌های بورسی در نیویورک توسط یک خانواده اداره می‌شوند.

رشد فراتر از اقتصاد جهانی

گزارش مشترک موسسه ارنست و یانگ و دانشگاه سنت گالن در سال 2023 نشان می‌دهد که 500 کسب‌وکار خانوادگی بزرگ و مطرح در سطح جهان، با سرعتی سریع‌تر از اقتصاد جهانی رشد می‌کنند. این کسب‌وکارها تقریباً با دو برابر نرخ رشد اقتصادی جوامع پیشرفته و حدود 1.5 برابر نرخ بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه، پیشرفت می‌کنند.

بر اساس این گزارش، حدود 500 شرکت خانوادگی بزرگ، در سال 2021 حدود 8.08 تریلیون دلار درآمدزایی کرده‌اند. این رقم، افزایش حدود 10 درصدی نسبت به سال 2021 را نشان می‌دهد و گواهی بر قدرت و پویایی این شرکت‌هاست.
همچنین، این کسب‌وکارها در سال 2023 حدود 24.52 میلیون نفر را استخدام کرده‌اند که 1.4 درصد افزایش نسبت به سال 2021 نشان می‌دهد. این آمار، گستردگی تأثیر این شرکت‌ها بر اشتغال‌زایی و رفاه اجتماعی را به وضوح نشان می‌دهد.

بزرگترین و قدیمی‌ترین کسب‌وکارهای خانوادگی جهان

در میان این شرکت‌ها، نام‌های بسیار باقدمتی به چشم می‌خورد. بر اساس گزارش ارنست و یانگ، در اروپا، خاورمیانه، هند و آفریقا، آلمان با شرکت‌هایی مانند Merck KGaA (مرک) در صدر فهرست کسب‌وکارهای خانوادگی پیشرو قرار دارد.
شرکت Merck KGaA با بیش از 350 سال قدمت (تأسیس 1668)، یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین شرکت‌های شیمیایی، داروسازی و الکترونیکی چندملیتی آلمانی است که در حوزه علم و فناوری پیشرو است و امروز تمرکز اصلی‌اش بر سه بخش مراقبت‌های بهداشتی، علوم زندگی و الکترونیک است.

در آسیا، شرکت Reliance Industries (هند) برای اولین بار توانسته است در سال 2023، در میان 10 شرکت بزرگ کسب‌وکار خانوادگی جهان قرار گیرد.
این شرکت، یکی از بزرگترین شرکت‌های صنعتی-بازرگانی در هند است که در سال 1966 در قالب یک کارخانه نساجی تأسیس شد و امروزه تمرکز اصلی شرکت بر صنایع نفت و گاز معطوف است.

ایالات متحده آمریکا نیز با داشتن هفت شرکت از 10 شرکت بزرگ خانوادگی در سطح جهان، حضوری چشمگیر دارد. در آسیا و اقیانوسیه، شرکت‌های خانوادگی مورد بررسی از زمان انتشار این شاخص در سال 2015، رشد حدود 28.6 درصدی (از 61 به 79 شرکت) را تجربه کرده‌اند.
مجموع درآمد این شرکت‌ها در آسیا و اقیانوسیه برای اولین بار در سال 2023 از سد 2 تریلیون دلار عبور کرد.

ماندگاری بی‌نظیر: راز تداوم نسل‌ها

یکی از قابل‌توجه‌ترین ویژگی‌های کسب‌وکارهای خانوادگی، ماندگاری و طول عمر بالای آن‌هاست. سه چهارم (76 درصد) از شرکت‌های خانوادگی در شاخص 2023، بیش از 50 سال قدمت دارند.
این نشان می‌دهد که این کسب‌وکارها توانسته‌اند بر نوسانات بازار غلبه کرده و در طول چندین نسل، حیات خود را حفظ کنند. این یک دستاورد بزرگ است، زیرا در بسیاری از کسب‌وکارهای دیگر، رسیدن به 50 سالگی یک چالش بزرگ محسوب می‌شود.

به‌عنوان مثال، در بین 500 شرکت خانوادگی بزرگ جهان، شرکت Takenaka (ژاپن) با 412 سال فعالیت، قدیمی‌ترین شرکت خانوادگی است.
این شرکت مهندسی ژاپنی در سال 1610 تأسیس شد. در کل، 31 درصد از شرکت‌های این شاخص، بیش از یک قرن قدمت دارند.
این آمارها، نویدبخش این نکته است که کسب‌وکار خانوادگی شما نیز می‌تواند برای قرن‌ها دوام بیاورد و میراثی ماندگار از خود بر جای بگذارد.

توزیع مشاغل خانوادگی بر اساس صنعت

بررسی‌ها نشان می‌دهد که 37 درصد از مجموع کسب‌وکارهای خانوادگی در بخش محصولات مصرف‌کننده فعالیت دارند که از نظر تعداد، سهم بزرگی را به خود اختصاص داده است.
بخش مهم دیگری که تعداد بالایی از شرکت‌های خانوادگی در آن حضور دارند، تولید پیشرفته است که سهمی معادل 29 درصد را به خود اختصاص داده است.
این ارقام می‌تواند راهنمایی برای جهت‌گیری‌های آتی در تنوع‌بخشی کسب‌وکارهای خانوادگی ایرانی نیز باشد.

۴. فرمول موفقیت کسب‌وکارهای خانوادگی: ۴ طرز فکر و ۵ اقدام استراتژیک مکینزی

اکنون می‌خواهیم وارد بخش اصلی این راهنما شویم: فرمول اثبات‌شده‌ای که کسب‌وکارهای خانوادگی برتر جهان را از سایرین متمایز می‌کند.
مطالعات اخیر مکینزی، انعطاف‌پذیری و تأثیر مشاغل خانوادگی در اقتصاد را تأیید می‌کند. ساختار اینگونه مشاغل، آن‌ها را در برابر چالش‌های تجاری پیش‌بینی نشده مقاوم می‌سازد.
به‌طور کلی، کسب‌وکارهای خانوادگی عملکرد قوی‌تری نسبت به مشاغلی که خانوادگی نیستند، دارند و بازدهی بیشتری برای سهامداران خود فراهم می‌کنند.

گزارش مکینزی (2023) نشان می‌دهد که کسب‌وکارهای خانوادگی در سراسر صنایع و مناطق جغرافیایی، برای افزایش ارزش خود در تلاش هستند و خود را در برابر تحولات ژئوپلیتیکی، اقتصادی و فناوری تطبیق می‌دهند. با توجه به اینکه کسب‌وکارهای خانوادگی، بخش عمده‌ای از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهند (60 تا 70 درصد تولید ناخالص داخلی جهان را ایجاد و سالانه بین 60 تا 70 تریلیون دلار گردش مالی دارند)، نقش آن‌ها در ایجاد ثبات و رشد اقتصادی بسیار بزرگ است.

تحقیقات مکینزی بر این نکته تأکید می‌کند که کسب‌وکارهای خانوادگی به‌طور کلی سازگارتر، انعطاف‌پذیرتر و مقاوم‌تر در مواجهه با چالش‌های اقتصادی هستند.
مکینزی برای درک بهتر این انعطاف‌پذیری و عملکرد، 600 کسب‌وکار خانوادگی را با عملکرد 600 شرکت سهامی عام غیرخانوادگی مورد مقایسه قرار داده است.
نتایج نشان می‌دهد که کسب‌وکارهای خانوادگی نسبت به سایر کسب‌وکارها سازگارتر و در مواجهه با چالش‌های اقتصادی انعطاف‌پذیرتر بوده‌اند و به همین دلیل به حیات خود ادامه داده و پیشرفت‌های بزرگی را در طول دهه‌ها کسب کرده‌اند.

فرمول ۴+۵: راهنمای شما برای رشد چندین برابری ارزش

مکینزی چهار طرز فکر سازنده و پنج اقدام استراتژیک را معرفی کرده و بیان می‌کند که کسب‌وکارهای خانوادگی در سراسر جهان این فرصت را دارند که این تفکرات و اقدامات استراتژیک را سرلوحه کسب‌وکار خود قرار دهند.
برآوردهای مکینزی حاکی از این است که بهره‌مندی از فرمول 4+5 (چهار طرز فکر سازنده و پنج اقدام استراتژیک) می‌تواند ارزش کسب‌وکار شما را طی پنج تا ده سال آینده چهار برابر کند و انعطاف‌پذیری و قدرت بازارتان را تقویت کند.
این امر می‌تواند 2.5 تا 5.5 برابر افزایش سود اقتصادی را برای کسب‌وکارهای خانوادگی ایجاد کند.

بر اساس آمارهای مکینزی بین سال‌های 2017 تا 2022، بازده کل سهامداران (TSR) برای کسب‌وکارهای خانوادگی به‌طور میانگین حدود 2.6 درصد و برای کسب‌وکارهای غیرخانوادگی 2.3 درصد بوده است.
در همین دوره، سود اقتصادی کسب‌وکارهای خانوادگی به‌طور متوسط 77.5 میلیون دلار بوده که 66.3 میلیون دلار بیشتر از میانگین سود اقتصادی کسب‌وکارهای غیرخانوادگی است.
این ارقام به‌وضوح نشان‌دهنده عملکرد مالی برتر کسب‌وکارهای خانوادگی است.

عملکرد مالی برتر کسب‌وکارهای خانوادگی

تحقیقات مکینزی نشان می‌دهد که کسب‌وکارهای خانوادگی در مقایسه با کسب‌وکارهای غیرخانوادگی از شاخص‌های مالی بهتری برخوردارند.

• بازده سرمایه (ROIC):
  نمودار 4 نشان می‌دهد که بازده سرمایه برای کسب‌وکارهای خانوادگی در اندازه‌های متوسط و بزرگ، به‌طور کلی از کسب‌وکارهای غیرخانوادگی بالاتر است.
  
• اسپرد اقتصادی:
  کسب‌وکارهای خانوادگی با اندازه متوسط، 33 درصد نسبت به کسب‌وکارهای غیرخانوادگی اسپرد اقتصادی بیشتری ایجاد می‌کنند. (اسپرد اقتصادی تفاوت بین بازده سرمایه و هزینه موزون سرمایه است).
  
• عملکرد سرمایه در گردش:
  شرکت‌های خانوادگی با اندازه متوسط (با درآمد سالانه بین 150 میلیون تا 5 میلیارد دلار)، عملکرد بهتری در سرمایه در گردش دارند. آن‌ها با 10 درصد سرمایه در گردش بالاتر، کارآمدتر عمل می‌کنند. این نشان می‌دهد که کسب‌وکارهای خانوادگی در اندازه متوسط، کارآمدتر هستند.
  
• حاشیه سود عملیاتی:
  در کسب‌وکارهای خانوادگی با اندازه بزرگ (با درآمد سالانه بین 5 تا 100 میلیارد دلار)، حاشیه سود عملیاتی در پنج سال گذشته 1.5 درصد بالاتر از کسب‌وکارهای غیرخانوادگی بوده است. این بدان معناست که آن‌ها در مدیریت و اجرا کارآمدتر هستند. (حاشیه سود عملیاتی از تقسیم سود عملیاتی به فروش به دست می‌آید و نسبت مالی قوی برای ارزیابی سودآوری و کارایی یک شرکت است).
  
• رشد درآمد:
  گزارش مکینزی همچنین نشان می‌دهد که کسب‌وکارهای خانوادگی که جوان‌تر هستند (کمتر از 25 سال قدمت)، نسبت به شرکت‌های غیرخانوادگی دو برابر سریع‌تر رشد می‌کنند و درآمدشان به میزان بیشتری افزایش می‌یابد.

این آمار و ارقام، تاییدی بر این واقعیت است که کسب‌وکارهای خانوادگی دارای پتانسیل‌های عظیمی برای رشد پایدار و سودآوری هستند.

۵. چهار طرز فکر سازنده: بنیادهای ذهنیت برتر برای کسب‌وکار خانوادگی شما

موفقیت پایدار از ذهنیت صحیح آغاز می‌شود. مکینزی چهار طرز فکر اصلی را شناسایی کرده است که کسب‌وکارهای خانوادگی برتر، آن‌ها را در بطن فرهنگ سازمانی خود جای داده‌اند. این طرز فکرها، به شما کمک می‌کنند تا مسیری روشن برای تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات استراتژیک خود ترسیم کنید:

۵.۱. فراتر از سود: هدف‌گرایی پایدار تفکر اول این است که این کسب‌وکارها فراتر از سود، بر هدف متمرکز هستند. مطالعات مکینزی نشان می‌دهد که 93 درصد از کسب‌وکارهای خانوادگی مورد مطالعه که عملکرد بالاتری داشته‌اند، بر این باورند که شرکت آن‌ها اهدافی فراتر از ایجاد ارزش برای سهامداران دارد.
این هدف می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد؛ از نگاه درون سازمانی که بر ارتقا و پرورش فرهنگ قوی کسب‌وکار خانوادگی و محافظت از برند و اعتبار شرکت با حفظ شهرت متمرکز است.
این اهداف می‌توانند شامل مسئولیت‌های اجتماعی، حفظ محیط‌زیست، توسعه جامعه محلی یا حتی ارائه یک محصول باکیفیت بی‌نظیر برای سالیان متمادی باشد.

یا اینکه هدف، نگاه برون سازمانی باشد که حداکثر رساندن ارزش مشترک و ایجاد تأثیر مثبت بر زندگی افراد جامعه را در پی دارد.
نکته اساسی این است که ماهیت این هدف هرچه باشد، کسب‌وکارهایی با عملکرد بالا تمایل دارند زمان و منابع خود را صرف همان هدف نمایند.
91 درصد از کسب‌وکارهای خانوادگی در این مطالعه اعلام کرده‌اند که از اهداف و ارزش‌های درونی خود الگوبرداری کرده و مطمئن هستند که آن‌ها را در کار خود به کار گرفته‌اند.

85 درصد از کسب‌وکارهای خانوادگی با عملکرد بالا ادعا دارند که شرکت آن‌ها مسئولیت‌های اجتماعی و اصل پایداری را پذیرفته است.
بسیاری از این کسب‌وکارها، در دوره‌های بحرانی از اخراج‌های بی‌رویه اجتناب کرده و وفاداری کارکنان را به حساب می‌آورند. این رویکرد، نه تنها به پایداری اجتماعی کمک می‌کند، بلکه باعث ایجاد وفاداری عمیق در کارکنان و مشتریان شده و در بلندمدت، برند و شهرت شرکت را تقویت می‌کند.

۵.۲. نگرش بلندمدت و سرمایه‌گذاری مجدد صبورانه تفکر دوم این است که این کسب‌وکارها دیدگاه بلندمدت داشته و در کسب‌وکار سرمایه را مجدداً و پایدار به کار می‌گیرند.
رهبران کسب‌وکارهایی که عملکرد بهتری دارند، دیدگاه بلندمدت خود را به‌عنوان یکی از سه دلیل اصلی موفقیت خود، در کنار توانایی خود در نوآوری و گسترش در بازارها و مناطق جدید ذکر می‌کنند.

مالکیت خانوادگی نقش مهمی در توانایی شرکت‌ها برای حفظ این دیدگاه بلندمدت ایفا می‌کند. تحقیقات مکینزی نشان می‌دهد که 92 درصد از مشاغل با عملکرد بهتر، حداقل 40 درصد مالکیت خانوادگی دارند.
این بدان معناست که آن‌ها تحت فشار گزارش سود فصلی و خواسته‌های بی‌شمار سهامداران غیرخانوادگی نیستند. آن‌ها می‌توانند رویکردی صبورانه و استراتژیک‌تر برای سرمایه‌گذاری اتخاذ کنند که در نهایت می‌تواند به رشد و موفقیت پایدار منجر شود.

به‌طور کلی، تحقیقات مکینزی بیانگر این است که کسب‌وکارهای خانوادگی تمایل دارند سود سهام را مجدداً در کسب‌وکار خود سرمایه‌گذاری کنند، نه اینکه از آن صرفاً برداشت نمایند.
این “سرمایه صبور” به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا در تحقیق و توسعه، گسترش بازار و بهبود زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری کنند، حتی اگر بازگشت سرمایه فوری نداشته باشند.

۵.۳. محافظه‌کاری مالی هوشمندانه

تفکر سوم این است که این کسب‌وکارها از نظر مالی محافظه‌کار بوده و در مورد بدهی و سرمایه‌گذاری‌های پرخطر محتاطانه عمل می‌کنند.
کسب‌وکارهای خانوادگی، اغلب ترجیح می‌دهند وجوه خود را در بازارهایی سرمایه‌گذاری کنند که مسیری روشن برای رشد و بازده وجود دارد.
این رویکرد محتاطانه در امور مالی به شرکت‌های خانوادگی کمک می‌کند تا در برابر شوک‌های بزرگ اقتصادی، همانند بحران مالی جهانی سال 2008 و رکود ناشی از کووید-19، تاب‌آوری بالایی داشته باشند.

به‌عنوان مثال، یک کسب‌وکار خانوادگی لجستیک در اروپا، محافظه‌کاری مالی خود را به‌عنوان عامل حیاتی در بهبود سریع از کمبود زنجیره تأمین جهانی در سال 2021 می‌داند.
این محافظه‌کاری به معنای عدم رشد نیست، بلکه به معنای رشد هوشمندانه و مسئولانه است. این شامل حفظ نقدینگی قوی، کنترل بدهی و انتخاب پروژه‌های سرمایه‌گذاری با ریسک مدیریت‌شده است.

۵.۴. فرآیندهای داخلی کارآمد و تصمیم‌گیری چابک

تفکر چهارم این است که این کسب‌وکارها فرآیندهای داخلی کاری را فراهم می‌کنند که امکان تصمیم‌گیری کارآمد را می‌دهد. کسب‌وکارهای خانوادگی با انعطاف‌پذیری و کارکنان متعهد، تا حد زیادی ناشی از فرآیندهای تصمیم‌گیری کارآمد خود هستند.
به‌عنوان مثال، علی‌رغم وجود کم‌رغبتی به سرمایه‌گذاری‌ها، تصمیمات بزرگی که توسط رهبران برای عملکرد بهتر کسب‌وکار گرفته می‌شود، معمولاً به‌شدت تحت تأثیر یک یا چند نفر از اعضای خانواده است که می‌توانند نسبت به رهبران کسب‌وکارهای غیرخانوادگی، به‌طور قاطعانه‌تری عمل کنند.

کسب‌وکارهای غیرخانوادگی معمولاً متعهد به فرآیندهای چندمرحله‌ای و چندجانبه‌ای هستند که پیش‌زمینه‌ای متکی بر زمان و دشواری‌ها است.
اما در کسب‌وکارهای خانوادگی که عملکرد بهتری دارند، تصمیم‌گیری بین اعضای خانواده در مورد یک موضوع با سرعت بیشتری به توافق می‌رسد.
حتی زمانی که اعضای خانواده با هم موافق نباشند، کسب‌وکارهای برتر طوری عمل می‌کنند که از ساختارها و فرآیندهای منعطف خود برای در نظر گرفتن تمام دیدگاه‌های مخالف استفاده کنند.
این چابکی در تصمیم‌گیری، به کسب‌وکارهای خانوادگی یک مزیت رقابتی بزرگ در مواجهه با تغییرات سریع بازار می‌دهد.

۶. پنج اقدام استراتژیک: نقشه‌راه عملیاتی برای افزایش ارزش کسب‌وکار خانوادگی شما

اکنون که با چهار طرز فکر سازنده آشنا شدید، نوبت به اقدامات عملی می‌رسد. مکینزی پنج اقدام استراتژیک را معرفی می‌کند که در ترکیب با طرز فکرهای ذکر شده، بهترین و موفق‌ترین کسب‌وکارهای خانوادگی را از سایرین متمایز می‌سازد. این پنج اقدام، نقشه‌راه شما برای ایجاد ارزش پایدار و رشد چشمگیر است:

۶.۱. تنوع‌بخشی فعالانه در سبد سرمایه‌گذاری (پورتفولیو)

اقدام اول این است که این کسب‌وکارها به‌طور فعال سبد سرمایه‌گذاری خود را متنوع می‌کنند. کسب‌وکارهای خانوادگی که در بررسی مکینزی عملکرد بهتری دارند، دارای پورتفولیوهای بسیار متنوعی هستند.
به‌عنوان مثال، یک کسب‌وکار خانوادگی که با محوریت مدیریت زباله شروع شد، به لجستیک و سپس به انرژی پاک گسترش یافته است. این نشان می‌دهد که تمرکز صرف بر یک حوزه، به‌ویژه در دنیای پر تغییر امروز، می‌تواند خطرناک باشد.

در واقع، تحقیقات مکینزی نشان می‌دهد که 40 درصد از شرکت‌هایی که عملکرد بهتری دارند، بخش عمده‌ای از درآمد خود را از فعالیت‌هایی خارج از کسب‌وکار اصلی خود به دست آورده‌اند.
علاوه بر این، 70 درصد از کسب‌وکارهایی که عملکرد بهتر داشته‌اند، بیان کرده‌اند که در پنج سال آینده، توسعه فراتر از هسته اصلی کسب‌وکار خود، به سمت صنایع جدید، مناطق جدید و فناوری‌های جدید را در اولویت قرار خواهند داد.

ابزارهای کلیدی برای تنوع‌بخشی شامل ادغام و تملیک (M&A) است. حدود 66 درصد از پاسخ‌دهندگان به نظرسنجی مکینزی، ادغام و تملیک را به‌عنوان راهبرد پاسخ برای سازمان خود بیان کرده‌اند.
63 درصد برای دسترسی به فناوری‌های جدید، 60 درصد برای ورود به صنایع جدید و 60 درصد برای استفاده از جغرافیای جدید، به دنبال ادغام و تملیک هستند.
(ادغام و تملیک یک اصطلاح عمومی است که برای انواع معاملات مالی، از طریق تلفیق، از جمله تملیک، خرید، ادغام شرکت‌ها یا دارایی‌های آن‌ها، مناقصه، تملیک مدیریتی و ادغام دارایی به کار می‌رود).

توصیه من به شما این است که به‌طور مستمر به دنبال فرصت‌هایی برای گسترش حوزه‌های فعالیت خود باشید، حتی اگر در ابتدا به نظر دور از هسته اصلی کسب‌وکارتان باشند. این نه تنها ریسک را کاهش می‌دهد، بلکه پتانسیل‌های رشد جدیدی را باز می‌کند.

۶.۲. تخصیص پویا و هوشمندانه منابع

اقدام دوم این است که این کسب‌وکارها منابع را به صورت پویا مجدداً تخصیص می‌دهند. یک سازمان نیازمند رشد، باید به دنبال شیوه‌های دست‌یابی به تخصیص پویای منابع باشد.
شرکت‌هایی که منابع خود را به فرصت‌هایی با بازده قابل توجه برای سهامداران بیشتر تخصیص می‌دهند، از ورشکستگی اجتناب می‌کنند.
تحقیقات مکینزی نشان می‌دهد که کسب‌وکارهای خانوادگی که عملکرد بهتری دارند، منابع خود را به‌طور پویا به کسب‌وکارها، مناطق و کانال‌هایی تخصیص می‌دهند که معتقدند بیشترین رشد را به همراه خواهد داشت.

در واقع، حدود 60 درصد از کسب‌وکارهای خانوادگی که عملکرد بهتر داشته‌اند، اذعان نموده‌اند که بیش از 30 درصد سرمایه خود را در بین مشاغل، مناطق و فرصت‌هایی با ارزش بالاتر جابه‌جا کرده‌اند. این به معنای انعطاف‌پذیری و عدم وابستگی به وضعیت موجود است.
اگر بخشی از کسب‌وکار شما بازدهی مورد انتظار را ندارد یا فرصت‌های بهتری در جای دیگر وجود دارد، باید شجاعت جابه‌جایی منابع را داشته باشید. این ممکن است شامل فروش یک بخش، سرمایه‌گذاری بیشتر در بخش دیگر یا تغییر استراتژی‌های بازاریابی و فروش باشد.

۶.۳. مدیریت سرمایه و عملیات با کارایی بالا

اقدام سوم این است که این کسب‌وکارها سرمایه و مدیران کارآمدی هستند. کسب‌وکارهای خانوادگی دارای حاشیه سود عملیاتی بالا، سرمایه در گردش کارآمد و مزیت‌های عملیاتی بالاتری نسبت به سایر کسب‌وکارها هستند. این عملکرد عملیاتی توسط سه عامل اصلی هدایت می‌شود:

• ساختار عملیاتی و انتقال نسل‌ها:
  ساختار عملیاتی آن‌هاست که از طریق نسل‌ها منتقل می‌شود و نحوه عملکرد کسب‌وکارشان را شکل می‌دهد. این شامل ساختار تصمیم‌گیری، رویکرد خدمات مشترک، مدیریت و حتی توسعه تخصص و استعداد است.
  
• رهبران کارآمد:
  دوم، رهبران کسب‌وکارهای دارای عملکرد برتر، از مجموعه وسیعی از داده‌ها برای ارزیابی عملکرد سازمان استفاده می‌کنند. به‌عنوان مثال، یک رئیس شرکت تولیدکننده پوشاک و کفش متعلق به خانواده‌ای در کره جنوبی، طی سالیان طولانی هر روز از خط تولید بازدید می‌کند و هر کارگر را به نام می‌شناسد. این مشارکت مستقیم از سوی مؤسس شرکت به پرورش حس وفاداری و عمق‌بخشی به بررسی چالش‌های بالقوه در میان کارکنان کمک کرده است.
  
• نوآوری و سرمایه‌گذاری در R&D:
  سومین وجه تمایز کسب‌وکارهای خانوادگی برتر، تمرکز آن‌ها بر نوآوری است. آن‌ها دو برابر کسب‌وکارهای غیرخانوادگی در تحقیق و توسعه (R&D) سرمایه‌گذاری می‌کنند و از سیستم‌های مدیریتی پشتوانه عملکرد استفاده می‌کنند.
  به‌عنوان مثال، یک شرکت خانوادگی مستقر در ایالات متحده آمریکا که خدمات مخابراتی ارائه می‌دهد، برای حمایت از ایجاد یک اکوسیستم سرمایه‌گذاری فناوری در این کشور، برنامه‌ای غیرانتفاعی راه‌اندازی کرده که منجر به ایجاد هزاران شغل در صنایع نوپا و فناوری دیگر شده است.

شما نیز باید به دنبال بهینه‌سازی عملیات خود باشید. از شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) برای سنجش دقیق عملکرد استفاده کنید، به‌طور مداوم فرآیندهای خود را بازبینی کنید و مطمئن شوید که سرمایه‌گذاری‌های شما در تحقیق و توسعه و نوآوری، منجر به مزیت رقابتی پایدار می‌شود.

۶.۴. تمرکز بی‌وقفه بر جذب، توسعه و حفظ استعدادها

اقدام چهارم این است که این کسب‌وکارها بر جذب، توسعه و حفظ استعدادها تمرکز بی‌وقفه دارند. مدیریت استعداد، امر مهمی برای کسب‌وکارهای خانوادگی با عملکرد بالاتر است. 86 درصد از کسب‌وکارهای خانوادگی مورد بررسی در گزارش مکینزی تمایل دارند که شرکت‌های آن‌ها بهتر استعدادها را جذب کنند.

90 درصد از شرکت‌ها با موفقیت در جذب استعدادها موافق هستند که افراد برتر را شناسایی، آموزش و توسعه می‌دهند. رهبران کسب‌وکارهای برتر به این امر مهم اذعان دارند که استخدام استعدادهای استثنایی و حفظ آن‌ها برای دوره‌های طولانی به شرکت اجازه می‌دهد تا فرهنگ قوی کسب‌وکار، جزئیات و چشم‌انداز بلندمدت را ایجاد و حفظ کند.

همچنین، کسب‌وکارهایی که در این مطالعه عملکرد بهتر داشته‌اند، گزارش کردند که شرکت آن‌ها برنامه‌های آموزشی مؤثری برای توسعه نسل بعد از اعضای خانواده ایجاد کرده‌اند.
موفقیت شما در آینده، به میزان زیادی به توانایی شما در جذب، پرورش و نگهداری بهترین استعدادها، چه از داخل خانواده و چه از خارج از آن، بستگی دارد. برنامه‌های جانشین‌پروری قوی، mentoring (مربی‌گری)، و فرهنگ سازمانی مبتنی بر شایسته‌سالاری، از اهمیت حیاتی برخوردارند.

۶.۵. بازبینی مستمر و بهبود ساختار حکمرانی

اقدام پنجم این است که این کسب‌وکارها به‌طور مستمر حکمرانی خود را بررسی می‌کنند. تحقیقات مکینزی نشان می‌دهد که آن دسته از کسب‌وکارهای خانوادگی که عملکرد بهتر دارند، جداسازی بسیار زیادی از امور تجاری و خانوادگی خود را در نظر می‌گیرند و نتایج حاصل از بررسی را مجدداً به کار می‌برند.

حدود 80 درصد از شرکت‌های خانوادگی برتر نشان می‌دهند که دستورالعمل‌ها و اسناد رسمی روشنی در مورد نقش‌ها و مسئولیت‌های اعضای خانواده در شرکت دارند.
همچنین، 85 درصد از شرکت‌های خانوادگی با عملکرد بهتر گزارش می‌دهند که یک انجمن رسمی وجود دارد که به‌طور منظم برای بحث در مورد مسائل خانوادگی و تجاری تشکیل جلسه می‌دهد.

به‌عنوان مثال، در یک کسب‌وکار خدمات بهداشت و درمانی در ایالات متحده، دو خواهر و برادر نقش رهبری مشترکی دارند. یکی از آن‌ها رئیس استراتژی است و بر رشد متمرکز است، و دیگری مدیر فروش است و بر سه واحد تجاری تمرکز دارد. مواضع آن‌ها با هم تلاقی دارد، اما همپوشانی نمی‌کند و در واقع این مهارت‌های منحصر به فرد و مکمل را برای رهبری به ارمغان می‌آورند.

برای کسب‌وکار خانوادگی شما نیز، ایجاد یک ساختار حکمرانی قوی و شفاف حیاتی است. این شامل تعریف نقش‌ها و مسئولیت‌ها، تدوین اساسنامه‌های خانوادگی، ایجاد شوراهای خانوادگی برای حل و فصل اختلافات و تضمین تفکیک منطقی بین تصمیم‌گیری‌های خانوادگی و تصمیم‌گیری‌های تجاری است.

۷. نتیجه‌گیری: آینده‌ای درخشان با فرمول ۴+۵ برای کسب‌وکارهای خانوادگی ایران

همانطور که ملاحظه کردید، کسب‌وکارهای خانوادگی مهره‌های اصلی برای ایجاد و حفظ ثبات اقتصادی، فناوری، نوآوری، توسعه تکنولوژی و ایجاد و حفظ اشتغال در هر کشوری هستند.
با توجه به آنچه در این گزارش بررسی شد، می‌توان استنباط کرد که کسب‌وکارهای خانوادگی با ویژگی‌های برجسته و متمایز، از جمله رهبران کارآفرین، منابع انسانی توانمند، و منابع مالی پایدار، گزینه‌ای مناسبی برای حمایت از جریان‌های اقتصادی، آموزشی و فرهنگی کشور هستند.

این نوع از کسب‌وکارها به دلیل ساختار حکومتی منحصر به فردی که دارند، شرکت‌ها را قادر می‌سازند که با پذیرفتن برخی از ریسک‌های معقول، زمینه‌های لازم برای ایجاد مشاغل و شرکت‌های جدید را فراهم نموده و از این مسیر باعث اشتغال مولد، چه در نسل حاضر و چه در نسل‌های بعدی شوند.

بررسی چهار طرز فکر سازنده و پنج اقدام استراتژیک مکینزی، نشان می‌دهد که با به‌کارگیری فرمول 4+5، کسب‌وکارهای خانوادگی پتانسیل رشد قابل توجه، سودآوری و پایداری را فراهم می‌کنند.
شرکت‌هایی که این فرمول را با موفقیت پیاده‌سازی کرده‌اند، توانسته‌اند طی پنج سال گذشته در منحنی سود اقتصادی جایگاه‌های بالاتری قرار بگیرند.
طبق برآوردهای مکینزی، کسب‌وکارهایی که از این فرمول تبعیت می‌کنند، می‌توانند به‌طور بالقوه افزایش چهار برابری در ایجاد ارزش در دهه‌های آینده را تجربه کنند.

البته، اجرای این فرمول بسته به سازمان متفاوت خواهد بود. به‌عنوان مثال، شرکت‌هایی که با انتقال نسل قریب‌الوقوع روبرو هستند، ممکن است لازم باشد ابتدا بر روی تقویت مکانیسم‌های حکمرانی و برنامه‌ریزی جانشینی تمرکز کنند.
صنایع راکد یا آسیب‌پذیر نیز ممکن است ابتدا روی شیوه‌ها و تخصیص سرمایه پویا تمرکز کنند تا سرمایه‌گذاری خود را در تحقیق و توسعه، ایجاد و توسعه کسب‌وکارهای جدید، و ادغام و تملیک افزایش دهند.

به‌عنوان یک استراتژیست، تأکید می‌کنم که این فرمول نه تنها برای کسب‌وکارهای بزرگ جهانی، بلکه برای شما، اعضای کسب‌وکارهای خانوادگی در ایران نیز کاربردی است.
با برنامه‌ریزی صحیح و در نظر گرفتن تفکرات سازنده و اقدامات استراتژیک مطرح شده در این گزارش، کسب‌وکار شما می‌تواند به یکی از عوامل اصلی توسعه اقتصادی کشور تبدیل شود و در نتیجه به افزایش تولید و صادرات منجر گردد.

فرمول 4+5 مکینزی، علاوه بر مزایای بیان شده، به کسب‌وکارهای خانوادگی در هر اندازه و سنی کمک می‌کند تا عملکرد خود را بهبود بخشند.
این فرمول با حمایت از رشد اقتصادی پایدار و فراگیر، سبب می‌شود تا اشتغال، مراقبت‌های بهداشتی و آموزش در سراسر جهان ارتقاء یابد.

دعوت من از شما این است که این بینش‌ها را جدی بگیرید. از امروز، این چهار طرز فکر را در ذهنیت خود و خانواده‌تان نهادینه کنید و این پنج اقدام استراتژیک را با جدیت در دستور کار قرار دهید.
آینده کسب‌وکار خانوادگی شما، نه تنها برای خودتان، بلکه برای اقتصاد و جامعه ایران بسیار ارزشمند است. با هم می‌توانیم آینده‌ای درخشان‌تر بسازیم.

مبنای این متن گزارش اتاق بازرگانی ایران است که فایل PDF آن را میتوانید در اینجا دانلود کنید.