در این پست (رازهای ملت استارتاپ) به بررسی گفتگوی با دن سنور، نویسنده پرفروش و تأثیرگذار کتابهای “ملت استارتاپ” (Startup Nation) میپردازیم.
این گفتگو که در پادکست “این هفته در استارتاپها” (This Week in Startups) انجام شده است، پرده از دلایل حیرتانگیز موفقیت این کشور به عنوان یک قطب جهانی نوآوری برمیدارد.
با توجه به چالشهای بیسابقه جغرافیایی، جمعیتی، و امنیتی این کشور، مدل رشد و توسعه آن نه تنها الهامبخش است، بلکه درسهای عملی ارزشمندی را برای دولتها، جوامع و کارآفرینان در سراسر جهان ارائه میدهد.
تماشای ویدیو این گفتگو
در کانال یوتیوب پادکست این هفته در استارتاپها میتوانید این گفتگو را به زبان اصلی ببینید. در نظر داشته باشید که با توجه به امکانات یوتیوب امکان زیرنویس انگلیسی/فارسی فراهم شده و میتوانید اصل گفتگو را هم ببینید:
مقدمه: چرا اسرائیل یک معمای جذاب است؟
وقتی صحبت از فرهنگ استارتاپی و نوآوری به میان میآید، اغلب نگاهها به کالیفرنیا و سیلیکونولی دوخته میشود. اما اسرائیل، کشوری با جمعیتی نزدیک به ۱۰ میلیون نفر، مساحتی در حد ایالت نیوجرسی، و محصور در میان دشمنان، به طور شگفتانگیزی در صدر فهرستهای جهانی نوآوری قرار دارد.
این پدیده، که دن سنور آن را “گیجکننده” و “مبهم” توصیف میکند، به حدی برجسته است که آن را موضوع کتابهای پرفروش خود قرار داده است.
مارک، میزبان پادکست، که ۱۱ سال خارج از ایالات متحده زندگی کرده و توسط دولتها و جوامع مختلف درباره راز موفقیت کالیفرنیا سؤال میشود، اغلب به اسرائیل اشاره میکند تا نشان دهد که این کشور در ۷۵ سال گذشته چه دستاوردهایی داشته است.
در ادامه، به جزئیات این دستاوردها و عوامل کلیدی که اسرائیل را به یک “ملت استارتاپ” تبدیل کردهاند، میپردازیم.
۱. اکوسیستم نوآوری بینظیر اسرائیل: اعداد و ارقام خیرهکننده
دادهها به وضوح نشان میدهند که اسرائیل چگونه در اکوسیستم جهانی نوآوری میدرخشد. این کشور کوچک دارای:
- ۵۰۰ شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر (VC).
- ۱۲۰ شتابدهنده.
- ۳۵ انکوباتور.
- ۴۰۰ شرکت چندملیتی با عملیات نوآوری و تحقیق و توسعه (R&D) بزرگ.
- ۷۰۰۰ استارتاپ.
این اعداد منجر به رتبههای جهانی بینظیری برای اسرائیل شدهاند:
- بالاترین تراکم استارتاپ در جهان به ازای هر نفر.
- دومین کشور در جذب سرمایه خطرپذیر جهانی به ازای هر نفر.
- رتبه اول جهانی در تحقیق و توسعه (R&D) به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی (GDP).
- رتبه چهارم جهانی در تعداد شرکتهای دولتی فهرست شده در نزدک (NASDAQ).
برای درک بهتر این ارقام، به یاد بیاورید که اسرائیل کشوری با جمعیتی کمتر از ۱۰ میلیون نفر و مساحتی تقریباً هماندازه منطقه خلیج سانفرانسیسکو است.
این کشور از زمان تأسیس خود تقریباً همواره در حال جنگ بوده، فاقد منابع طبیعی غنی بوده و توسط دشمنان محاصره شده است. با این حال، در سالهای اخیر، بیش از ۴۰ میلیارد دلار سرمایه خطرپذیر جذب کرده است.
نکته جالب توجه این است که حدود ۸۰ درصد از این سرمایهها توسط صندوقهای محلی اسرائیلی از منابع بینالمللی تأمین میشوند.
۲. نیروهای محرک موفقیت اسرائیل: از خدمت سربازی تا فرهنگ بحث و جدل
دلیل اصلی این موفقیت چشمگیر چیست؟ دن سنور به چندین عامل اشاره میکند که همگی در کنار هم یک “اثر چرخشی” (flywheel effect) ایجاد کردهاند.
۲.۱. بوته خدمات ملی: نقش کلیدی ارتش اسرائیل (IDF)
سنور تأکید میکند که مهمترین عامل موفقیت اسرائیل، خدمت ملی اجباری است که تقریباً هر اسرائیلی در سن ۱۸ سالگی، یعنی در یک دوره شکلگیری شخصیت، آن را تجربه میکند.
- مدت زمان خدمت: مردان سه سال و زنان دو سال.
- واحدهای نخبه: بسیاری از این افراد در واحدهای نخبه ارتش اسرائیل، بهویژه در بخشهای اطلاعاتی و فناوری (مانند واحد ۸۲۰۰ و واحد ۹۹۰۰)، خدمت میکنند.
- آموزش در سطح دکترا: سنور این تجربه را معادل دریافت مدرک دکترا از بهترین دانشگاههای جهان مانند MIT، کلتک یا استنفورد میداند. اما تفاوت حیاتی این است که در ارتش اسرائیل، علاوه بر آموزش فنی بسیار پیشرفته، تجربه رهبری فوقالعادهای نیز کسب میشود.
- تجربه رهبری عملی: جوانان اسرائیلی در سنین پایین (۱۸ تا ۲۱ سال) در موقعیتهای رهبری قرار میگیرند، مدیریت افراد و توسعه مهارتهای میانرشتهای را میآموزند و باید در شرایط مبهم، تصمیمات حیاتی و گاهی مرگ و زندگی بگیرند. این آموزش آنها را برای مدیریت تیمهای محصول در استارتاپها بسیار مناسب میکند.
- نمونههای عینی: رهبران واحد ۸۲۰۰، مانند ندوا زافرر (مؤسس Team8)، نه تنها بر روی پیشرفتهترین محصولات امنیت سایبری کار میکردند، بلکه در عملیاتهای آفندی نیز شرکت داشتند.
مارک، میزبان پادکست، نیز تأیید میکند که شرکت سرمایهگذاری او (Upfront Ventures) به همین دلایل از سرمایهگذاری در افراد با سابقه نظامی آمریکا استقبال میکند.
۲.۲. توانایی فنی و ضرورت وجودی
اسرائیل در زمینههای فنی خاصی به دلیل نیازهای امنیتی خود، به کلاس جهانی تبدیل شده است.
- امنیت سایبری: برتری اسرائیل در امنیت سایبری نه یک مزیت، بلکه یک ضرورت وجودی است. در سال ۲۰۲۳، حدود ۱۰ درصد از کل خریدهای شرکتهای امنیت سایبری در جهان، مربوط به شرکتهای اسرائیلی بوده است.
- بینایی کامپیوتری (Computer Vision): فناوری بینایی کامپیوتری مورد استفاده اپل برای تشخیص عمق از دوربینها، از شرکت اسرائیلی PrimeSense به دست آمده است. همچنین، دوربینها و ابزارهای بصری در بسیاری از خودروها توسط Mobileye، یک شرکت اسرائیلی تأمین میشود که بسیاری از کارمندان آن از واحد ۹۹۰۰ ارتش اسرائیل آمدهاند.
- جذب استعداد: اریک اشمیت، مدیر وقت گوگل، در کتاب “ملت استارتاپ” بیان کرده بود که گوگل هر ۲۵ ساله اسرائیلی را به همسن و سالان غیر اسرائیلی ترجیح میدهد، زیرا هیچ کجای دنیا یک جوان ۲۵ ساله با چنین تجربه فنی کاربردی و مهارتهای رهبری یافت نمیشود.
امروزه، بسیاری از فارغالتحصیلان واحدهای نخبه ارتش، قبل از اینکه حتی به دانشگاه فکر کنند، پنج یا شش پیشنهاد شغلی از جامعه استارتاپی و شرکتهای چندملیتی دریافت میکنند.
۲.۳. دانشگاههای فنی در سطح جهانی
با وجود جذب مستقیم از ارتش، اسرائیل دارای دانشگاههای فنی برجستهای نیز هست که فارغالتحصیلان ارتش میتوانند به آنها بپیوندند:
- دانشگاه تلآویو.
- دانشگاه بن گوریون.
- تخنیون (Technion): که آن را MIT اسرائیل مینامند.
- مؤسسه علوم وایزمن (Weizmann Institute of Science): یک مؤسسه تحقیقاتی علمی محض.
۲.۴. نقش منحصربهفرد شرکتهای چندملیتی
بیش از ۴۰۰ شرکت چندملیتی بزرگ در اسرائیل دفتر دارند. این شرکتها شامل تمامی غولهای فناوری مانند گوگل، اینتل، مایکروسافت، آمازون، اپل، آیبیام، اینفوسیس، Salesforce، متا، و همچنین شرکتهای علوم زیستی مانند فایزر، مدرنا، مترونیک و مرک میشوند.
- اندازه عملیات: این عملیاتها معمولاً ۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ کارمند دارند.
- دلیل حضور: برخلاف سایر نقاط جهان که شرکتهای چندملیتی برای دسترسی به بازار محلی یا به عنوان یک هاب منطقهای وارد میشوند، در اسرائیل این دلایل صدق نمیکند. جمعیت اسرائیل بین ۹ تا ۱۰ میلیون نفر است که بازار کوچکی محسوب میشود، و از نظر تاریخی نیز اسرائیل از منطقه پیرامون خود جدا بوده است.
- تنها دلیل حضور شرکتهای چندملیتی در اسرائیل، “قدرت مغز تحقیق و توسعه و نوآوری” (R&D and Innovation brain power) است.
- نمونههای بارز:
- مایکروسافت: میری براورمن بلومنشتیک، مدیر مایکروسافت اسرائیل، موفق شد ساتیا نادلا (مدیرعامل مایکروسافت) را متقاعد کند که بخش امنیت ابری و هوش مصنوعی مایکروسافت باید از اسرائیل اداره شود، نه از ردموند.
- انویدیا (Nvidia): این شرکت بیش از ۴۰۰۰ کارمند در اسرائیل دارد که بیش از ۱۰٪ نیروی کار جهانی آن را تشکیل میدهند. اسرائیل بزرگترین مرکز توسعه انویدیا خارج از ایالات متحده است، و مدیر ارشد فناوری (CTO) جهانی انویدیا، یک اسرائیلی به نام مایکل کاگان است که از اسرائیل کار میکند. انویدیا همچنین اعلام کرده است که ابررایانه اصلی خود به نام “اسرائیل ۱” را در اسرائیل خواهد ساخت که پس از تکمیل، ششمین ابررایانه بزرگ جهان خواهد بود.
- اپل: اسرائیلیها بر روی تراشههای M1 و M2 اپل کار میکنند.
۲.۵. فرهنگی از چندفرهنگیگرایی، بحث و ذهنیت جهانی
چندفرهنگیگرایی:
اسرائیل میزبان نمایندگانی از بیش از ۷۰ ملیت مختلف از سراسر جهان و تمام قارههاست. بسیاری از اسرائیلیها نه تنها از اروپا، بلکه از شمال آفریقا، خاورمیانه (از جمله جهان عرب)، اتیوپی، ایالات متحده، آرژانتین و برزیل آمدهاند.
- تنوع نژادی:
برخلاف تصور رایج، اسرائیلیها “تماماً سفیدپوست” نیستند. بیش از نیمی از جمعیت اسرائیل از مناطقی مانند شمال آفریقا، ایران و جهان عرب هستند (یهودیان مزراحی/سفاردی)، که در اوایل دهه ۱۹۵۰ به دلیل آزار و اذیت شدید یا مهاجرتهای اجباری از این کشورها به اسرائیل آمدند. - تنوع فرهنگی:
حتی در میان یهودیان، فرهنگها و آداب و رسوم متفاوتی وجود دارد (مانند یهودیان اشکنازی و سفاردی/مزراحی). با وجود زبان عبری مشترک و کتابهای دعای مشترک، این افراد تجربیات و آداب و رسوم متفاوتی دارند. - مزیت برای استارتاپها:
این چندفرهنگیگرایی یک مزیت فوقالعاده برای اقتصاد صادراتمحور اسرائیل است. دو نفر از هر سه اسرائیلی امروز، یا خود مهاجر هستند یا فرزندان و نوادگان مهاجران هستند. این افراد ارتباط عمیقی با جهان خارج، زبانهای مختلف و بازارهای بینالمللی دارند که به شرکتهای اسرائیلی در جهانی شدن کمک میکند.
ذهنیت جهانی از روز اول:
از آنجایی که بازار داخلی اسرائیل کوچک است و این کشور برای بیشتر تاریخ خود تحت تحریم اقتصادی توسط ۲۱ کشور از ۲۳ کشور اتحادیه عرب بوده است، کارآفرینان اسرائیلی از همان ابتدا مجبورند به فکر جهانی شدن باشند.
- برنامهریزی برای جهانی شدن:
در جلسات ارائه (pitch) به سرمایهگذاران، کارآفرینان اسرائیلی قبل از حتی نهایی کردن محصول خود، درباره استراتژیهایشان برای نفوذ به بازارهای اروپا، آمریکا و سایر نقاط جهان صحبت میکنند. - ساختار شرکت:
شرکتهای اسرائیلی اغلب Topco (شرکت مادر) خود را به عنوان یک شرکت آمریکایی (معمولاً Delaware C Corp) تأسیس میکنند و مدیرعامل یا مدیران ارشد از همان ابتدا قصد دارند ظرف یک یا دو سال به آمریکا یا اروپا نقل مکان کنند. این ذهنیت جهانی در مقایسه با کشورهای بزرگتری مانند فرانسه یا ژاپن که میتوانند برای سالها بدون فکر کردن به جهانی شدن دوام بیاورند، بینظیر است.
فرهنگ بحث و جدل (Debate and Dissent):
اسرائیلیها به دلیل طبیعت بحثکننده و صریح خود مشهور هستند.
- ریشه در ارتش:
دن سنور ریشه این ویژگی را تا حدی در فرهنگ ضد سلسلهمراتبی ارتش اسرائیل میداند، جایی که جوانان به راحتی افراد ارشد را به چالش میکشند. این ویژگی به صحنه استارتاپی نیز سرایت کرده است. - جلسات “مفید” پر سر و صدا:
داستانی نقل میشود که یک مدیر ارشد اینتل از آمریکا، در دهه ۹۰ میلادی، با شنیدن فریاد و جدل از یک اتاق کنفرانس در شعبه اسرائیل وحشت میکند، اما یک مدیر اسرائیلی به او اطمینان میدهد که “فقط یک جلسه بسیار پربار” را به پایان رساندهاند. - نتایج بهتر:
این شدت و صراحت در بحث، هرچند ممکن است برای غریبهها ناخوشایند باشد (آنها را “جوجهتیغی” توصیف میکنند: از بیرون خشن، از درون نرم و گرم)، اما به گفته سنور، یکی از نقاط قوت بزرگ اسرائیل است که منجر به تصمیمگیریها و نتایج بهتر میشود.
۳. پرداختن به بحثها و ژئوپلیتیک
این گفتگو همچنین به بررسی نقدهای رایج علیه اسرائیل و واقعیتهای پیچیده ژئوپلیتیکی منطقه میپردازد.
۳.۱. جمعیت عرب/مسلمان اسرائیل
- شهروندان کامل:
حدود ۲ میلیون مسلمان در اسرائیل زندگی میکنند که شهروندان کامل اسرائیل محسوب میشوند. این جمعیت از فلسطینیانی که در کرانه باختری یا غزه زندگی میکنند (و شهروند اسرائیل نیستند) متمایز هستند.
- حقوق برابر:
آنها به همان مراقبتهای بهداشتی که یهودیان اسرائیلی دسترسی دارند، حق رأی در انتخابات اسرائیل را دارند و به طور پررنگی در رسانهها، دانشگاهها (بهویژه در علوم و پزشکی)، هنر، و دولت حضور دارند.- حضور در دولت: احزاب عرب اسرائیلی در کنست (پارلمان اسرائیل) نماینده دارند. در دولت قبلی (قبل از دولت فعلی نتانیاهو)، حزب “رم” (یک حزب اسلامگرا) به رهبری منصور عباس، “شاهکلید” تشکیل دولت بود و یکی از قدرتمندترین اعضای آن شد.
- تنشها و همبستگی:
با وجود تنشهای تاریخی بین جوامع یهودی و عرب در اسرائیل (که در مه ۲۰۲۱ به اوج خود رسید)، پس از ۷ اکتبر، همبستگی بیسابقهای بین جامعه عرب اسرائیلی و جامعه یهودی اسرائیلی در برابر تهدیدات شکل گرفت.- نمونهها:
- در یافا (شهری با جمعیت مختلط عرب و یهودی)، روزها پس از ۷ اکتبر، جامعه عرب و یهود خودشان یک “گروه اقدام شهروندی” از پایین به بالا برای همکاری در زمینه امنیت تشکیل دادند.
- لوسی آحرش، گوینده مشهور اخبار عرب اسرائیلی، در یک مونولوگ تأثیرگذار در تلویزیون اعلام کرد که جامعه عرب در کنار برادران و خواهران یهودی خود در برابر تهدید حماس ایستاده است.
- قربانیان عرب ۷ اکتبر: عربهای اسرائیلی نیز در ۷ اکتبر توسط حماس کشته شدند. برخی از آنها جان خود را به خطر انداختند تا از یهودیان محافظت کنند. تعدادی از عربهای اسرائیلی نیز در حال حاضر در غزه گروگان هستند.
- نمونهها:
- خدمت نظامی:
به طور کلی، عربهای اسرائیلی در ارتش اسرائیل خدمت نمیکنند (مانند یهودیان فوق ارتدوکس)، اما پس از ۷ اکتبر، علاقه فزایندهای برای خدمت در ارتش در میان آنها مشاهده شده است. آنها قطعاً بخشی از نیروی پلیس هستند.
۳.۲. پیمانهای ابراهیم و عادیسازی منطقهای
از سال ۱۹۴۸ تا ۱۹۸۰ هیچ کشور عربی اسرائیل را به رسمیت نمیشناخت. مصر در سال ۱۹۸۰ (که انور سادات به دلیل آن ترور شد) و اردن ۱۵ سال بعد روابط خود را عادی کردند. اما تا سال ۲۰۲۰ طول کشید تا امارات متحده عربی و بحرین با حمایت ضمنی عربستان سعودی، اسرائیل را به رسمیت بشناسند.
- شروع تغییرات غیررسمی:
روابط غیررسمی بین اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس از حدود سال ۲۰۱۵ شروع به گشایش کرد.
- سه دلیل اصلی برای نزدیکی:
- ترس فزاینده از ایران.
- نگرانی از اسلام افراطی:
دولتهای سلطنتی خلیج فارس (سنی) نگران تهدید اسلام افراطی مانند اخوانالمسلمین و… کشورهای خود هستند. - میل به نوآوری و مدرنیزاسیون:
کشورهای خلیج فارس میخواهند پیشرفت و مدرنیزه شوند. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، صراحتاً اعلام کرده است که عربستان برای دستیابی به اهداف “چشمانداز ۲۰۳۰” خود، نیاز به عادیسازی و نوآوری مشترک با اسرائیل دارد.
آنها اسرائیل را “سیلیکونولی در حیاط خلوت خود” میبینند و میپرسند چرا باید ۱۵ تا ۱۷ ساعت پرواز کنند تا به سیلیکونولی برسند در حالی که میتوانند در عرض ۳ تا ۵ ساعت به اسرائیل دسترسی داشته باشند.
- چشمانداز عادیسازی عربستان و اسرائیل:
سنور معتقد است که عادیسازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل ممکن خواهد بود.
این تصمیم بیشتر یک محاسبه عملی است تا یک تصمیم احساسی. محمد بن سلمان، با اقدامات مدرنیزاسیون (مانند اجازه رانندگی به زنان، افزایش حقوق زنان) نشان داده است که قصد دارد عربستان را برای آیندهای بدون وابستگی به نفت آماده کند.
- نگاه پس از ۷ اکتبر:
در حالی که برخی معتقد بودند اسرائیل باید واکنش خود به برخی تهدیدات را کاهش دهد تا به روند عادیسازی با عربستان آسیب نرسد، سنور و برخی از مقامات ارشد کشورهای خلیج فارس عقیده داشتند که برعکس، این کشورها خواهان شکست آنها بودند.
آنها اسرائیل را به عنوان یک منبع قدرت نظامی، اطلاعاتی، اقتصادی و فناوری میدیدند و میخواستند با یک اسرائیل قوی شریک شوند.
۴. بینشهای کلیدی درباره استراتژی جهانی این کشور
از نگاه نویسنده فهمیدن این بینش های کلیدی، باعث میشه که درک بهتری از این کشور و دلیل ملت استارتاپ شدنشون داشته باشیم.
چرخش مغزها (Brain Circulation) در مقابل فرار مغزها (Brain Drain):
برخلاف نگرانی از فرار مغزها، اسرائیل پدیدهای به نام “چرخش مغزها” را تجربه میکند. اسرائیلیها برای کسب تجربه (مانند فروش، بازاریابی، توسعه کسبوکار، منابع انسانی) به خارج از کشور (معمولاً آمریکا یا لندن) میروند و سپس چند سال بعد، غالباً به دلیل تمایل به تربیت فرزندان خود در اسرائیل، بازمیگردند.
این “چرخش” باعث بلوغ اکوسیستم فناوری اسرائیل شده و به توسعه شرکتهای مستقل بزرگ (مانند Wiz و Mobileye) در داخل اسرائیل کمک کرده است.
Startup Nation Central:
پس از انتشار کتاب “ملت استارتاپ”، سنور و همکارانش متوجه شدند که بسیاری از افراد در جهان میخواهند از نزدیک با اکوسیستم نوآوری اسرائیل آشنا شوند، اما محلی برای مراجعه وجود ندارد. برای همین، آنها سازمان غیرانتفاعی “Startup Nation Central” را در تلآویو تأسیس کردند.
- نقش:
این سازمان به عنوان یک “جیپیاس برای اکوسیستم” عمل میکند و به دولتها، سرمایهگذاران و دانشگاهها از سراسر جهان کمک میکند تا سفرهای هیئتی به اسرائیل ترتیب دهند و با شرکتها و صندوقهای سرمایهگذاری در حوزههای تخصصی (مانند فودتک، امنیت سایبری، سلامت دیجیتال، هوش مصنوعی) آشنا شوند.
- ابزار Startup Nation Finder:
این ابزار آنلاین، تمام شرکتها و صندوقهای سرمایهگذاری در اسرائیل را ردیابی میکند.
- اهمیت هیئتهای بازدیدکننده:
گذراندن سه یا چهار روز در اسرائیل، دیدگاهی یکبعدی را که از رسانهها به دست میآید، تغییر میدهد و ارتباط عمیقتری با فرهنگ و اکوسیستم ایجاد میکند.
- معرفی اکوسیستم به جهان:
یوسی واردی، یکی از چهرههای کلیدی استارتاپهای اسرائیلی در اوایل، هیئتهایی از استارتاپها را به آمریکا میبرد. این رویکرد “معرفی خود به بازارها” برای هر جامعه استارتاپی، از لسآنجلس تا سنتلوئیس، توصیه میشود.
مواردی که حذف شد
برخی از محتوای این گفتگو بحث برانگیز بود که درباره تاریخچه اسرائیل و درگیری با نیروهای دیگر بود که به آن بخش از گفتگو پرداخته نشده است.
نتیجهگیری
گفتگوی دن سنور با “This Week in Startups” تصویری جامع، چندبعدی و عمیق از اسرائیل به عنوان یک “ملت استارتاپ” ارائه میدهد.
این کشور با وجود چالشهای بیشمار، نه تنها در نوآوری پیشتاز است، بلکه یک مطالعه موردی منحصربهفرد در زمینه رهبری، فرهنگ، سازگاری و مقاومت ارائه میدهد.
از نقش حیاتی خدمت سربازی در پرورش رهبران فنی تا مزیت استراتژیک چندفرهنگیگرایی و ذهنیت جهانی، و از توانایی بینظیر جذب شرکتهای چندملیتی تا شیوههای منحصر به فرد تعاملات فرهنگی، مدل اسرائیل از طریق ترکیبی از ضرورت، نبوغ و یک روحیه کارآفرینی تزلزلناپذیر شکل گرفته است.
درک واقعیتهای پیچیده ژئوپلیتیکی، از جمله همزیستی و همبستگی درونی، و پویاییهای منطقهای ناشی از تهدیدات مشترک، برای داشتن تصویری کامل از این کشور ضروری است.
برای کسانی که به دنبال درک عمیقتر از موفقیت اقتصادی، نوآوری و ژئوپلیتیک این کشور هستند، مطالعه کتابهای دن سنور، “ملت استارتاپ” (منتشر شده در ۲۰۰۹) و “نابغه اسرائیل: انعطافپذیری شگفتانگیز یک ملت تقسیمشده در جهانی آشفته” (منتشر شده در ۲۰۲۳)، و همچنین گوش دادن به پادکست “Call Me Back” او، بسیار توصیه میشود.
این متن توسط هوش مصنوعی تولید و منتشر شده است.
زندگی و مدیریت کسب و کار در جنگ و بحران ها
اگر به بحث علاقمند هستید و همچنین به عنوان صاحب کسب و کار دغدغه مدیریت بیزینس و زندگی خودتان را در شرایط بحرانی و جنگی دارید، پیشنهاد میکنم ادامه مطالب مرتبط را هم مرور کنید.
من سجاد سلیمانی هستم، استراتژیست و مدرس و مشاور کسب و کار، یکسری مقاله / کتاب / فیلم و مستند مرتبط با شرایط بحرانی و جنگ آماده کرده ام که اگر روی دکمه کلیک کنید به همه آنها دسترسی خواهید داشت:
آخرین نوشته های مرتبط:
- زندگینامه احمد قوام السلطنه (مدل ذهنی وتفکر استراتژیک برای مدیران)
- معرفی کتاب سود صلح: مسئولیت اجتماعی شرکتها در مناطق جنگی (راهنمایی برای صاحبان کسبوکار در مناطق جنگزده و ناپایدار)
- معرفی کتاب: مدیریت و جنگ (چگونه سازمانها درگیری را هدایت میکنند و صلح میسازند)
- تبدیل جنگ به کسب و کار – داستانی از مقاومت و نوآوری در دل جنگ از کارآفرینان اوکراینی
- مقاله مکنزی: تاثیرات جنگ بر کسب و کارها و چگونگی تاب آوری و رشد کسب و کار در شرایط بحرانی
- مقاله: بقا از طریق هدف: تاب آوری کسب و کارها در میان عدم قطعیت شدید (اوکراین)
- کتاب ۳۳ استراتژی جنگ: راهنمای کامل پیروزی در هر نبرد زندگی
- معرفی کتاب «از مناطق جنگی تا اتاقهای هیئت مدیره» – راهنمای صاحبان کسبوکار در مناطق جنگی
- ریشه های تاب آوری در دل بحران: ترس، پلی برای شجاعت (زندگینامه کارآفرینی از لبنان جنگ زده)
- رازهای ملت استارتاپ: گفتگو با دن سنور نویسنده کتاب (بررسی اقتصاد نوآورانه)
- کتاب ملت استارتاپ – درسهایی برای تابآوری و رشد کسبوکار در بحران ها
- تاب آوری در بحران: چگونه کسبوکارها در مناطق جنگزده فعالیت خود را ادامه میدهند؟ (درسهایی از یمن)
- فیلم مستند “فایراستون و جنگسالار” – درسهایی برای مدیران در دوران جنگ
- مدیریت کسبوکار در زمان جنگ: درسهایی ارزشمند از اوکراین
- معرفی مستند “روزی روزگاری در عراق” (Once Upon a Time in Iraq)
- اندیشه سیاسی سعدی (آموزش تفکر استراتژیک) + فایل صوتی
- معرفی لویی الرومانی نویسنده کتاب: درس هایی از یک منطقه جنگی
- معرفی کتاب: درسهایی از یک منطقه جنگی – نوشته لویی الرومانی
- مدیریت کسبوکار در دل طوفان: درسهایی از شرکتها در زمان جنگ (اوکراین)
- سنگرهای کوچک شرافت: در زمانه طاعون چگونه انسان بمانیم؟ (رمان طاعون آلبر کامو)