فیلم آمادئوس Amadeus – زندگینامه موتسارت آهنگساز بزرگ

دیدن فیلم‌های خوب کل سیم‌پیچی مغز مرا مختل می‌کند، از لحظه‌ی حال و مکان خودم خارج می‌شوم و برای چند ساعتی به شدت درگیر فضای فیلم و فیلمنامه می‌مانم. فیلم آمادئوس که به زندگینامه‌ی آهنگساز و موسیقی دان بزرگ اتریشی ولفگانگ آمادئوس موتسارت (یا موزارت) می‌پردازند، اینگونه بود، بسیار عمیق، زیبا و شاهکار.

جدای داستان فیلم که زندگینامه‌ی فردی بزرگ در تاریخ موسیقی جهان است، فیلم هم بسیار خوش‌ساخت بود و موسیقی و آواهای عالی آن، حس بسیار خوب ِ همراهی را در من پدید می‌آورد.

زندگینامه موتسارت با تقویم ایرانی

به صورت میلادی موتسارت در تاریخ ۱۷۵۶ بدنیا آمده و در تاریخ ۱۷۹۱ در سن ۳۵ سالگی فوت می‌کند. در این عمر کوتاه هم ۶۰۰ قطعه موسیقی را تولید می‌کند، او اولین اپرای خودش را در سن ۱۲ سالگی نوشته بود! جز اینکه بگوئیم او یک استعداد بی‌نظیر در موسیقی داشت چه می‌توان گفت؟
امیدوارم فایل صوتی بالا را Play کرده و این چند دقیقه کوتاه را شنیده باشید. می‌خواهم بگویم که موتسارت در چه بازه‌ی تاریخی ایران زیست می‌کرده، این ایرانی کردن تاریخ، درک بهتری از گذشته را برای فارسی زبانان می‌تواند ایجاد کند، خب بیایید در تاریخ به عقب برگردیم:
قبل از جمهوری اسلامی
قبل از پهلوی ها (محمدرضا و رضاشاه)
قبل از ۷ پادشاه دوران قاجار
در زمان سلطنت آخرین پادشاه زندیه (لطفعلی خان زند) و سه سال قبل از کشته شدنش توسط آقامحمدخان قاجار آقای موتسارت فوت می‌کند! یعنی سال ۱۱۳۴ شمسی.
در واقع طول عمر آقای موتسارت با طول عمر دوران زندیه برابر بوده است (شش سال پس از به حکومت رسیدن کریم خان زند بدنیا می آیند و سه سال قبل از انقراض حکومت زندیه توسط قاجار از دنیا می رود)

حالا یکبار دیگر به موسیقی بالا یا مجموعه‌ی همه‌ی موسیقی‌ها و آهنگ‌های موتسارت مراجعه کنید و تصور کنید این آدم چه استعدادی در ساختن و جمع‌بندی ذهنی موسیقی (آنهم با امکانات آن دوران) داشته است.

اگر فیلم را می بینید توجه داشته باشید که…

من بر اساس پیشنهاد دکتر اوحدی در بخش دپارتمان فیلمش این فیلم زیبا را انتخاب کرده و دیدم.

این فیلم به ویژگی های هنجارگریز و بیش فعالی بزرگسالانه موتزارت می پردازد. نخبگان به واسطه رفتارهای شخصی و اجتماعی بیرون از عرف و جلوتر از زمان شان همواره به دیده ی تمسخر و تحقیر به ریشخند گرفته شده و می شوند. تشنه‌ی تایید توده‌ی اجتماع بودن هرگز در نخبگان و سرنوشت‌سازان تاریخ وجود نداشته است.

این فیلم برای آرامش بخشیدن به نخبگان و نوابغ جوان و نوجوان ارزش ویژه ای دارد تا در اثر ریشخند اطرافیان گرفتار سرخوردگی، افسردگی و خودویرانگری نشوند.

ضمن آن که به آنان لزوم پاسداری از خویشتن در برابر حسادت‌های کینه‌توزانه رقیبان را خاطرنشان می سازد.

این فیلم در سال ۱۹۸۴ و به کارگردانی میلوش فورمن ساخته شده است. به تاریخ نگاه نکنید، فیلم را اگر توانستید با کیفیت ۱۰۸۰P دانلود کنید و به تماشا بنشینید. فیلم آمادئوس درمجموع نامزد دریافت ۵۳ جایزه شد و توانست ۴۰ جایزه را به‌دست آورَد. این جوایز شامل ۸ جایزهٔ اسکار، ۴ جایزهٔ بفتا، ۴ جایزهٔ گلدن گلوب، و یک جایزهٔ دی‌جی‌اِی است. (منبع ویکی پدیا).

من خودم را بیش فعال در بزرگسالی می بینم. شاید برای کسانی که این ویژگی را دارند، بتواند نکته‌هایی برای افزایش خودآگاهی و «تسلط بیشتر روی خود» داشته باشد. به هرروی ما باید توان «خودکنترلی و رهبری میل‌ها و خواسته‌های خویش» را داشته باشیم. به گمان من موتسارت با‌همه‌ی استعدادی که داشت، در این امر ناموفق بود.

اعتیاد و می‌خواری و باده‌گساری آفتِ جان ِ انسان‌های خرمند و هنرمند (بعلاوه‌ی بی‌بندوباری جنسی و…) اینجا هم موتسارت گرفتار این میخوارگی شد. قبلا در فیلمی آموزشی درباره‌ی مفهوم و ماهیت لذت منتشر کردم، گفته شده بود که این‌ها چه نوع لذت‌هایی هستند و چرا باید امتناع کرد و بهترین جایگزین‌هایش چیست. وقت کردید، پس از فیلم، آن را ببینید.

این فیلم درباره‌ی یکی از خداوندگاران موسیقی جهان است. اگر به هر دلیلی به موسیقی علاقمند هستید یا اهل نواختن یک ساز هستید، دیدن این فیلم را به شما هم توصیه می‌کنم. البته دیدن فیلم‌های دیگری همچون “افسانه ۱۹۰۰” و فیلم “آوای موسیقی (یا همان اشک‌ها و لبخندها)” هم می‌تواند برایتان جذاب باشد.

در عرصه‌های رقابتی، همانقدری که روی کار خودمان تمرکز داریم، باید مراقب خودمان هم باشیم. به هر حال «آمیزاد شیرخام خورده» جانوری دوپاست که حسادت و شکست می‌تواند به دشمنی عجیب تبدیلش کند. حواس‌جمع زیستن را باید بیاموزیم. (این را به ویژه به بروبچه‌های عرصه هنر و ادبیات و موسیقی می‌گویم که روح لطیف‌شان خالی از این حس جنگجویی است).

بسیاری از بزرگان ایران و جهان در «فقر مطلق» جان باختند. فردوسی یک نمونه داخلی است در کنار بسیاری از شاعران و ادیبان این سرزمین و سایر کشورهای جهان که با فقر دست و پنجه نرم کرده و نهایتا مردند. مرگ در فقر، نازیباست. موتسارت هم در فقر جان باخت، برای فقر و به سفارش و پول دادن دیگری، آثاری تولید کرد. این باید آویزه‌ی گوشِ همه‌ی اهالی هنر باشد که تا می‌توانند اقتصادی بیاندیشند و فقر را محترم نشمارند. خوشبختانه ما در دورانی زندگی می‌کنیم که ثروت بسیار زیاد است و عده‌ای به روش‌های مختلف هزینه‌ی هنر را می‌پردازند. باید هنرمند و ادیب، بازاریابی و فروش و برندسازی بداند و در اتاق ِ بسته‌ی فکری خودش اسیر نشود.

چه مصیبت بزرگی بر سر ما ایرانیان آمده است که این شکل از شاهکارهای تاریخ بشریت معرفی و تبلیغ نمی شوند تا به صورت عمومی و جمعی از آنها لذت ببریم، یاد بگیریم و در روان و ناخودآگاه ما نفوذ کنند. البته که وقتی موسیقی اصیل ایرانی به حاشیه رانده شده، موتسارت و بتهوون دیگر هیچ است!

کله خر بودن یکجاهایی کارها را پیش می‌برد و یک‌جاهایی ما را به زمین می‌کوبد. من کله خر بودن موتسارت و پیش‌از زمانه بودنش را دوست داشتم اما اینکه این ویژگی را نتوانم کنترل کنم و تمامیت زندگی من را نابود کند، یک ضعف شخصیتی و تربیتی بزرگ است. در هنگام تماشای فیلم «جنگنده بودنش» را با «نفهمی‌اش در درکِ قواعدِ زندگی» می‌توانید زیرنظر داشته باشید.

یکی از نکته‌های تلخ فیلم و البته زندگینامه‌ی این هنرمند بزرگ این است که تقریبا هیچ‌کس جز کشیش و قبرکن‌ها در مراسم تدفین و تشیع جنازه‌اش حاضر نیستند، عکسی هم مربوط به تشیع جنازه موتسارت وجود دارد که فقط سگش او را همراهی می‌کند، عکسی که می‌گویند همیشه روی میز کار آهنگساز بزرگ بتهوون بوده است:

معرفی بخش‌های دیگر مرتبط:

دو بخش زیر به این فیلم و محتوا مرتبط هستند. متناسب با سلیقه و علاقه‌ی خودتان پیگیر هر یک از آنها باشید:

معرفی همه فیلم‌های خوب + بخش فیلم درمانی

همانطوری که اطلاع دارید من یک بخش ویژه در سایتم راه اندازی کرده ام که به فیلم‌های سینمایی ایران و جهان میپردازد و هرکدام را که ببینم و خوشم بیاید خدمت شما عزیزان معرفی خواهم کرد. فیلم آمادئوس تنها یکی از این فیلم‌ها بود که اینجا شرحی کوچک برای معرفیش نوشتم.

برای مشاهده‌ی همه‌ی این فیلم‌ها روی لینک زیر کلیک کنید: بخش فیلم درمانی + معرفی بهترین آثار تاریخ سینما

اگر برایتان سوال شده که فیلم درمانی چیست و چگونه می‌تواند به ما کمک کند؟ و اینکه آیا واقعا اثری هم می‌تواند دیدن فیلم داشته باشد، پیشنهاد می‌کنم نوشته‌ی بلند مرا همراه نظرات یک روان‌پزشک مطرح بخوانید تا دلایل اینکار برایتان شفاف‌تر شود:

فیلم درمانی چیست؟ چگونه به ما کمک می‌کند؟ همراه معرفی رده‌های سنی فیلم‌ها

من یک‌سری پکیج‌ها هم برای دسته‌بندی فیلم‌های معرفی شده دارم. اینجا هم می‌خواهم آمادئوس را در دسته‌بندی «فیلم‌های امیدواری – سرسختی و پشتکار» دسته‌بندی کنم. تا جوانان بدانند که نیازمند ساختارشکنی برای ساختن دنیا هستند و البته متوجه هم باشند که نداشتن درک ِ صحیح از زندگی و واقعیت‌ها، می‌تواند همه‌چیز را نابود کند. (دوست دارید مقاله FACT یا واقعیت چیست؟ را هم بخوانید)

بخش زندگینامه ها

یکی از بخش هایی که من با علاقه‌ی زیادی آن را ادامه می‌دهم بخش زندگینامه‌های سایت است. در واقع زندگینامه افراد بزرگ ایرانی و خارجی (بزرگان ایران و جهان) را در طول تاریخ به صورت فیلم، کتاب و مستند جمع‌آوری کرده و در یک جا جمع کرده‌ام. به باور من این محتوا و آشنایی با زندگینامه‌ها می‌تواند از ما انسان بزرگ‌تر و بهتری بسازد. برای دیدن همه‌ی زندگینامه‌های منتشر شده به این بخش مراجعه کنید

شنیدن همه‌ی آثار ولفگانگ آمادئوس موتسارت

اگر علاقمند شنیدن همه‌ی کارهای این نویسنده‌ی عجوبه هستید، پیشنهاد می‌کنم سری به سایت زیر بزنید، تقریبا همه‌ی کارهای او را می‌توانید به رایگان و با کیفیت بالایی بشنوید یه دانلود کنید:

سایت imslp.org بخش مربوط به موتسارت
برای شنیدن همه‌ی آثار موتسارت